zougla: Γιόβανο, Γιόβανκε

Δευτέρα 29 Αυγούστου 2016

Γιόβανο, Γιόβανκε

Αυτό δεν είναι τραγούδι #782
Dj της ημέρας, ο Παναγιώτης Πούτος

Παραδοσιακό τραγούδι που μιλά για τον έρωτα ενός νέου. Απευθύνεται στην αγαπημένη του που πλένει τα ρούχα στην όχθη του Βαρδάρη. Συνέχεια του ρίχνει κλεφτές ματιές, αλλά δεν πηγαίνει στο σπίτι του, γιατί η μάνα της δεν την αφήνει.

Είναι αναπόφευκτο η παραδοσιακή μουσική να συνδέεται με τα εθνικά κινήματα. Αυτό το τραγούδι το διεκδικούν και η Βουλγαρία και η ΠΓΔΜ, στης οποίας τα εδάφη κυλά ο Βαρδάρης, αλλά υπάρχουν και κάποιοι που το θεωρούν σερβικό. Στο διαδίκτυο βρίσκεται ένα βιντεοκλίπ του βούλγαρου τραγουδιστή και ηθοποιού Σλάβι Τριφόνοφ στο οποίο αναπαρίσταται η μάχη της Δοϊράνης το 1917, ανάμεσα σε Βρετανούς και Βούλγαρους, οι οποίοι κατάφεραν να κρατήσουν τις θέσεις τους και να απωθήσουν τους επιτιθέμενους. Η σύνδεση ενός άσχετου παραδοσιακού τραγουδιού με μια στρατιωτική επιτυχία της Βουλγαρίας δένει εμφατικά την παράδοση στο άρμα του εθνικισμού. Οι πολλές εκτελέσεις και διασκευές τού τραγουδιού επιβεβαιώνουν τη φήμη του (μία από τις πιο γνωστές είναι από το συγκρότημα Λεμπ Ι Σολ). Η επιτυχία του πέρασε τα σύνορα και έφτασε στην Τουρκία. Η Αζντά Πεκάν τραγουδά το Ne tadı var bu dünyanın με τη μουσική του Γιόβανο, Γιόβανκε και στίχους του Φέτζρι Εμπτζίογλου στο δεύτερο δίσκο της που κυκλοφόρησε το 1969. Πώς ο ρυθμός ενός παραδοσιακού σλάβικου τραγουδιού έφτασε να μπει σε ένα τουρκικό χιτ; Δεν είναι γνωστή η διαδρομή, αν και από τη βαλκανική χερσόνησο εκτοπίστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ελληνόφωνοι, αλβανόφωνοι και σλαβόφωνοι μουσουλμάνοι, οι οποίοι κατέληξαν στην Τουρκία. Αυτή θα ήταν μία ελκυστική υπόθεση. Η μουσική περνάει πολλές φορές τα σύνορα.

Јовано, Јованке / Йовано, Йованке

Γιάννα, Γιαννούλα,

Крај Вардарот седиш, мори

στην όχθη τού Βαρδάρη κάθεσαι, μωρέ,
Бело платно белиш,

τα ρούχα σου πλένεις,
Бело платно белиш, душо

τα ρούχα σου πλένεις, γλυκιά μου,

Си на горе гледаш.

και όλο πάνω κοιτάζεις.

Јовано, Јованке,
Γιάννα, Γιαννούλα,
Јас тебе те чекам, мори
σε περιμένω, μωρέ,

Дома да ми дојдеш,
στο σπίτι μου να έρθεις,

А ти не доаѓаш, душо
μα εσύ δεν έρχεσαι,

Срце мое, Јовано.

καρδούλα μου, Γιαννούλα μου.

Јовано, Јованке,
Γιάννα, Γιαννούλα,
Твојата мајка, мори
η μάνα σου, μωρέ,

Тебе не те пушта,
δε σε αφήνει

Кај мене да дојдеш, душо
σε μένα να έρθεις, γλυκιά μου,

Срце мое, Јовано.

καρδούλα μου, Γιαννούλα μου.

Μια παραδοσιακή εκδοχή:

Η ροκ εκδοχή των Λεμπ Ι Σολ:

Η εκτέλεση του Σλάβι Τριφόνοφ:

Α καπέλα εκτέλεση από σλοβένους:

Η διασκευή της Αζντά Πεκάν:

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στοdimartblog@gmail.com.