Τετάρτη 3 Αυγούστου 2016

Ο φιλομαθής πτωχός

 

Αυτό δεν είναι τραγούδι #767
Dj της ημέρας, ο Γιάννης Παπαθεοδώρου

Διαβάζω ξανά τα σύντομα βιογραφικά στοιχεία:

Ὁ Γεώργιος Βιζυηνὸς γεννήθηκε στὸ χωριὸ Βιζύη ἢ Βιζὼ τῆς Θρᾴκης τὸ 1849. […] Σὲ πολὺ νεαρὰ ἡλικία τὸν στείλανε στὴν Κωνσταντινούπολι κοντὰ σ᾿ ἕνα θεῖο του, γιὰ νὰ μάθῃ ραφτική, αὐτὸς ὅμως κατώρθωσε νὰ εἰσαχθῇ σπουδαστὴς στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τῆς Χάλκης, ὅπου μεταξὺ τῶν καθηγητῶν του εἶχε καὶ τὸν ποιητὴ Ἠλία Τανταλίδη. Ὁ τυφλὸς Κωνσταντινουπολίτης καθηγητὴς διέκρινε στὸ νεαρὸ σπουδαστὴ ἰδιοφυΐα καὶ τὸν σύστησε στὸν ἐθνικὸ εὐεργέτη Γεώργιο Ζαρίφη· μὲ δαπάνες αὐτοῦ ὁ Βιζυηνὸς κατέβηκε στὰς Ἀθήνας, ὅπου σπούδασε φιλολογία στὸ Πανεπιστήμιο, κατόπιν ἐπῆγε στὴ Γερμανία, κι᾿ ὅταν ἀνηγορεύθη διδάκτωρ, κατέβηκε πάλι στὰς Ἀθήνας καὶ διωρίσθη καθηγητὴς τοῦ δραματικοῦ τμήματος στὸ Ὠδεῖο Ἀθηνῶν. Τὸ 1892 προσεβλήθη ἀπὸ φρενικὴ νόσο καὶ μετὰ τέσσαρα ἔτη ἀπέθανε στὸ Δρομοκαΐτειο φρενοκομεῖο.[1]

Ο Ζαρίφης, στην εποχή του, ήταν μάλλον ο πλουσιότερος πολίτης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, και, για την Ελλάδα, υπήρξε ο αναμφισβήτητος «φιλογενής» ευεργέτης. Λέγεται πως όταν πέθανε οι ζητιάνοι της Πόλης έκαναν έρανο και αγόρασαν στεφάνι για την κηδεία του. Ο Gustave Laffon, Γάλλος πρόξενος στη Φιλιππούπολη σχολίασε ποιητικά τον ευεργετισμό του Ζαρίφη, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στα «ψυχικά» του Ζαρίφη για τους φτωχούς, «τα μικρά και τα ορφανά». Παραθέτω ένα απόσπασμα, μεταφρασμένο στα ελληνικά, από τον Τύπο της εποχής :

«Ποιος θα τους δίδει στρώµατα, κάρβουνα τον χειµώνα;
και τα µικρά τα ορφανά, χωρίς προστάτη µόνα,
σαν θάχουν µόνο σκέπασµα την εντροπή στον ώµο,
πώς θα τολµήσουν του σχολειού να πάρουνε τον δρόµο;
Όταν δε θάχουνε ψωµί, γυµνά και λερωµένα,
ποια πόρτα θα κτυπήσουνε µε χέρια παγωµένα;
και πόσες πόσες ορφανές και πόσες φτωχοπούλες,
τώρα θα καταντήσουνε χειρότερ’ από δούλες!
Ζαρίφη, δεν απέθανε το µέγα όνοµά σου,
µονάχα εις τον ουρανό επήρες την καρδιά σου,
 γιατί δεν είχε πουθενά τόπο εδώ να µείνει.
Συ ζεις, πλην, φευ! απέθανεν η Ελεηµοσύνη».[2]

Ανάμεσα στους φτωχούς αυτούς που γύρεψαν την ελεημοσύνη του Ζαρίφη ήταν και ο «φιλομαθής πτωχός» Βιζυηνός. Δυστυχώς το Δρομοκαϊτειο έσβησε αργότερα όλα τα ίχνη της προηγούμενης πορείας του. Έμεινε μόνο ο μύθος ενός ακόμη «τρελού» λογοτέχνη.

Ακούω το έξοχο τραγούδι του Νίκου Ξυδάκη. Συμπληρώνει τα κρίσιμα κενά μιας δύσκολης συγγραφικής πορείας που άρχισε με ένα αίτημα ελεημοσύνης για «αληθινή παιδεία». Σκέφτομαι πως μερικές ξεχασμένες σελίδες από την Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας γράφονται αλλιώς∙ ακόμη και στο πεντάγραμμο.

[1] http://ift.tt/2aJlWM9

[2] http://ift.tt/2avmNTR

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στοdimartblog@gmail.com.

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

 


Στο:Αυτό δεν είναι τραγούδι Tagged: Γεώργιος Βιζυηνός, Γιάννης Παπαθεοδώρου, Μουσική, Νίκος Ξυδάκης

from dimart http://ift.tt/2avn1tQ
via IFTTT

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου