Ιστορίες από τις νότιες θάλασσες

—του Γιώργου Μητά—

Με αφορμή την πρόσφατη έκδοση της Αφήγησης του Άρθουρ Γκόρντον Πιμ από το Ναντάκετ του Ε.Α. Πόε από τις εκδόσεις Gutenberg και το πλούσιο υλικό που τη συνοδεύει,  παραθέτουμε ένα αυτοσχέδιο «χρονολόγιο» εμπνευσμένο από τις ναυτικές σελίδες της εποχής, όπου οι διαδρομές —στεριανές, θαλασσινές, λογοτεχνικές—  των «συντοπιτών» Πόε, Χώθορν και Μέλβιλ διασταυρώνονται ουκ ολίγες φορές: 

20 Νοεμβρίου 1820. Χίλια πεντακόσια ναυτικά μίλια δυτικά των Γκαλαπάγκος μία φάλαινα- φυσητήρας βυθίζει το φαλαινοθηρικό Εσσεξ από το Ναντάκετ. Από τους είκοσι άνδρες του πληρώματος θα επιζήσουν οκτώ, κάποιοι από τους οποίους θα διανύσουν περισσότερα από 4.500 μίλια στον Ειρηνικό σε διάστημα τριών μηνών έως ότου βρουν σωτηρία. Επαναλαμβανόμενα περιστατικά ανθρωποφαγίας σημειώνονται στις λέμβους των ναυαγών.

Η βύθιση του Έσσεξ, σχέδιο του Thomas Nickerson (Nantucket Historical Association)

22 Νοεμβρίου 1821. Ο διασωθείς Όουεν Τσέις, υποπλοίαρχος του καραβιού, κυκλοφορεί την Αφήγηση του ναυαγίου του φαλαινοθηρικού Έσσεξ.

8 Ιουλίου 1822. Ο Πέρσυ Σέλλεϋ πνίγεται στον Κόλπο του Λέριτσι στη Σαρδηνία, όταν βουλιάζει η βάρκα του Ariel. Ήταν 29 ετών.

Βάρκες σχεδιασμένες από τον Πέρσυ Σέλλεϋ, 1822

1834. Κυκλοφορεί στην Αμερική από τον εκδοτικό οίκο του Πόε (Harper & Brothers) το A Description of Pitcairn’s island and its Inhabitants: With an Authentic Account of the Mutiny of the Ship Bounty, and of the Subsequent Fortunes of the Mutineers, υπό Sir John Barrow, η «κλασική» αφήγηση της ανταρσίας στο πλοίο Μπάουντυ το 1789 στον Νότιο Ειρηνικό.

Αύγουστος 1838. Απόπλους για την περίφημη «Ανταρκτική Αποστολή των Ηνωμένων Πολιτειών» από το Νόρφολκ της Βιρτζίνια. Στη θέση του χρονικογράφου της αποστολής είχε προσκληθεί ο Ναθάνιελ Χώθορν. Η αποστολή επιβεβαίωσε την ύπαρξη της Ανταρκτικής και χαρτογράφησε περισσότερα από 1.500 μίλια ηπειρωτικής ακτής.

Ανταρκτική Αποστολή των Ηνωμένων Πολιτειών, 1838-1842

Ιούλιος 1838. Εκδίδεται η Αφήγηση του Αρθουρ Γκόρντον Πιμ από το Ναντάκετ από τον οίκο Harper & Brothers της Νέας Υόρκης. Το μικρό σκαρί που αναφέρεται στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου και οδηγεί ο έφηβος Πιμ φέρει το όνομα Ariel. Ο Πόε αξιοποιεί την αφήγηση του Τσέις σχετικά με την περιπέτεια των ναυαγών του Έσσεξ στις σελίδες όπου περιγράφονται οι δραματικές στιγμές της κλήρωσης και της ανθρωποφαγίας στο μπρίκι Γράμπος.

Μάϊος 1839. Κυκλοφορεί η Μότσα-Ντικ η Άσπρη Φάλαινα του Ειρηνικού του Τζερεμάια Ν. Ρέινολντς (Mocha Dick: Or The White Whale of the Pacific: A Leaf from a Manuscript Journal, Jeremiah N. Reynolds).

Από την πρώτη δημοσίευση, στο Auburn Journal and Advertiser

3 Ιανουαρίου 1841. Πρώτο μπάρκο σε φαλαινοθηρικό για τον 22χρονο Χέρμαν Μέλβιλ.

Ο Μέλβιλ μπάρκαρε στο φαλαινοθηρικό Acushnet με αμοιβή το 1/175 των κερδών. Στον κατάλογο του πληρώματος το όνομά του διακρίνεται
στην έκτη σειρά από το τέλος.
Records of the U.S. Customs Service, RG 36, National Archives, Βοστώνη.

1846. Ο Ναθάνιελ Χώθορν διορίζεται επιθεωρητής πλοίων στο λιμάνι του Σάλεμ της Μασαχουσέτης.

Το λιμάνι του Σάλεμ, χαρακτικό, 1796

1846-1849. Πόε και Μέλβιλ κινούνται στους ίδιους λογοτεχνικούς κύκλους στη Νέα Υόρκη.

Νοέμβριος 1847. Ο Πόε γράφει κριτική για τις Ξαναειπωμένες ιστορίες και τα Βρύα από ένα παλιό πρεσβυτέριο του Χώθορν στο Godey’s Lady’s Book.

7 Οκτωβρίου 1849. Θάνατος του Πόε στη Βαλτιμόρη.

14 Νοεμβρίου 1851. Κυκλοφορεί ο Μόμπι –Ντικ ή Η Φάλαινα του Χέρμαν Μέλβιλ από τον οίκο του Πόε Harper & Brothers. Η πλοκή του βιβλίου οφείλει πολλά στην αφήγηση του Τσέις. Ο Μέλβιλ το αφιερώνει στον Χώθορν «σε ένδειξη θαυμασμού για την ιδιοφυΐα του».

1852. Ο Μέλβιλ ταξιδεύει στο Ναντάκετ και συναντά τον Τζωρτζ Πόλαρντ τον νεότερο, καπετάνιο και επιζήσαντα της καταστροφής του Έσσεξ.

1858. Η Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πιμ από το Ναντάκετ εκδίδεται στη Γαλλία σε μετάφραση του Μποντλέρ από τον οίκο Michel Levy.

19 Μαΐου 1864. Θάνατος του Χώθορν στο Πλύμουθ του Νιου Χάμσαϊρ.

28 Σεπτεμβρίου 1891. Θάνατος του Μέλβιλ στο σπίτι του στη Νέα Υόρκη.

22 Νοεμβρίου 1897. Κυκλοφορεί η Σφίγγα των πάγων του Ιουλίου Βερν από τον οίκο Hetzel. Ο Γάλλος συγγραφέας δοκιμάζει να συμπληρώσει το βιβλίο του Πόε και να δώσει τη δική του λύση στο αινιγματικό φινάλε της Αφήγησης.

Εικονογράφηση της Σφίγγας των πάγων από τον George Roux

* * *

Εικόνα εξωφύλλου: το Έσσεξ με φόντο χάρτη του Νοτίου Ατλαντικού (τέλη 17ου αι.) Η Αφρική σημειώνεται ως Αβησσυνία. Νοτίως του Ακρωτηρίου Χορν δεν υπάρχει χαρτογραφημένη στεριά (Ανταρκτική) παρά μόνον η ένδειξη: Terra incognita.

Επιμέλεια: Γιώργος Τσακνιάς

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Βιβλίο

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Vintage

Στο:Βιβλίο, Vintage Tagged: Έντγκαρ Άλαν Πόε, Όουεν Τσέις, Γιώργος Μητάς, Ιούλιος Βερν, Λογοτεχνία, Ναθάνιελ Χώθορν, Πέρσυ Σέλλεϋ, Τζερεμάια Ν. Ρέινολντς, Χέρμαν Μέλβιλ, βιβλίο, Sir John Barrow

from dimart http://ift.tt/2kgb0MS
via IFTTT