Η μικρότερη βιβλιοθήκη στο Λονδίνο

—του James Fitzgerald για το Londonist | Απόδοση για το dim/art: Ελένη Κεχαγιόγλου—

Εκεί μέσα φασώνονται οι μαθητές, ο Σούπερμαν αλλάζει ρούχα, ενώ από εκεί δανείζονται βιβλία οι κάτοικοι της περιοχής Μπρόκλεϊ στο δημοτικό διαμέρισμα του Λιούισαμ του νότιου Λονδίνου. Οι σεμνοί και ταπεινοί τηλεφωνικοί θάλαμοι έχουν γενικά χρησιμοποιηθεί με ποικίλους άλλους τρόπους πέρα από τη βασική τους λειτουργία που είναι μια ήσυχη γωνιά για να κάνουμε τα τηλεφωνήματά μας, αλλά πιο πολύ από όλους έχει γίνει αντικείμενο συζήτησης ένας τηλεφωνικός θάλαμος στο Λιούισαμ, μια πολυπολιτισμική και εργατική συνοικία της πόλης.

Ο θάλαμος αυτός, που βρίσκεται στη συμβολή δύο δρόμων, στη γωνία Λόουμπιτ Χιλ και Τάιργουιτ Ρόουντ, σε απόσταση αναπνοής από τον σταθμό του Αγίου Ιωάννη, λειτουργεί από το 2013 ως δανειστική βιβλιοθήκη. Η «Μικροβιβλιοθήκη» —όπως έχει γίνει πλέον γνωστή και όπως την αποκαλεί και η Google στους χάρτες της— θεωρείται το μικρότερο «καταφύγιο βιβλίων» στο Λονδίνο. Χωρίς να απαιτείται εγγραφή ή συνδρομή, μπορεί κάθε περαστικός να χαζέψει τα βιβλία που φιλοξενεί. Και όποιος θέλει νομιμοποιείται να πάρει ένα βιβλίο στο σπίτι του, υπό την προϋπόθεση ότι είτε θα το επιστρέψει είτε θα το αντικαταστήσει με άλλο.

«Δίνει οπωσδήποτε στους ανθρώπους την αφορμή να στήσουν κουβέντα έξω από τη Μικροβιβλιοθήκη», λέει ο Σεμπ Χάντλεϊ, «και υπό αυτή την έννοια θα λέγαμε ότι έχει όντως αποτύχει ως βιβλιοθήκη». Ο Σεμπ είναι ο άνθρωπος που αγόρασε αυτό το μοντέλο που σχεδίασε ο Τζορτζ Γκίλμπερτ Σκοτ για την British Telecom, πληρώνοντας 1 λίρα. Ξόδεψε άλλες 500 λίρες και πολλά σαββατιάτικα απογεύματα για να φτιάξει με τα χέρια του τον άξιο σεβασμού, αν και μικροσκοπικό, φάρο της γνώσης που βλέπουμε σήμερα.

O Seb Handley, με το έργο των χεριών του.

Στις ώρες αιχμής, καθώς λεωφορεία και ποδηλάτες ανεβοκατεβαίνουν βολίδα τη Λόουμπιτ Χιλ, κόσμος πετάγεται στη μικρή βιβλιοθήκη για να ρίξουν μια ματιά και να ξεφυλλίσουν τα βιβλία. Βρίσκει κανείς τους ευπώλητους Ρουθ Ρέντελ και Τζέφρι Ντίβερ, αλλά επίσης παράξενους μα και υπέροχους τίτλους, όπως, λ.χ., σύγχρονες τεχνικές ψαρέματος ή βιβλία προχωρημένων μαθηματικών.

Ένας άντρας ονόματι Ρομπ ξεπροβάλλει κρατώντας ένα τεύχος με ερωτήσεις αντλημένες από τον «Δισκόκοσμο» του Τέρι Πράτσετ. Λαχταράει την απλότητα του πάλαι ποτέ δανεισμού.«Μην αρχίσουμε τώρα να λέμε για τις δανειστικές βιβλιοθήκες έτσι όπως λειτουργούν σήμερα, και για όλα αυτά τα αποπροσανατολιστικά πράγματα που τάχα προσφέρουν ως «δημόσιος χώρος»», λέει.

«Σημασία δεν έχει τι παίρνεις, αλλά τι αφήνεις πίσω σου». Το μότο της μικροβιβλιοθήκης που κοσμεί την οροφή της.

Η μικροβιβλιοθήκη του Λιούισαμ δεν είναι η πρώτη. Μάλιστα, σύμφωνα με μια εκτίμηση, ίσως να μην είναι καν η 150η. Από το Σόμερσετ μέχρι το Ντέρμπισαϊρ τηλεφωνικοί θάλαμοι γίνονται βιβλιοθήκες τουλάχιστον από το 2009.

«Σε καμιά περίπτωση δεν επρόκειτο για δική μου ιδέα», λέει ο Σεμπ. «Η μητέρα μου απέκτησε έναν τέτοιο θάλαμο στο χωριό της στο Wiltshire. Δεν ήταν καν δική μου η ιδέα για το Λιούισαμ. Τα εύσημα για αυτό ανήκουν στην κοινωνία του Μπρόκλεϊ. Είναι περίεργο όντως. Το μόνο που έκανα εγώ ήταν να ανταποκριθώ σε μια διαφήμιση που είδα και να προσθέσω 8 ράφια». Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που η μικροβιβλιοθήκη κέντρισε το ενδιαφέρον και πέρα από τον άμεσο περίγυρό της, έτσι και ο Σεμπ κέρδισε, έστω διστακτικά, έναν βαθμό δημοσιότητας. «Έδωσα συνεντεύξεις σε εφημερίδες στην Ιαπωνία και στο Μεξικό», θυμάται. «Ένας φίλος μου με είδε στην τηλεόραση στη Δανία. Χρειάστηκε λίγος χρόνος για να ξεκινήσει η προβολή». Τον ανέφερε ακόμη και ο Πρωθυπουργός! H όλη ιδέα διέθετε πολλά στοιχεία «Big Society» («Φιλελεύθερου Κοινοτισμού»).

Αν και τέτοια ιδιόμορφη ανταλλαγή βιβλίων, η οποία μάλιστα δεν αστυνομεύεται, θα μπορούσε μάλλον να επιτύχει στις αγροτικές περιοχές της Βρετανίας, όπου ο κόσμος έχει αναπτύξει ένα παραδοσιακό αίσθημα συλλογικότητας, το μεγάλο και κακό Λονδίνο ωστόσο έθετε ένα ιδιαίτερο στοίχημα: αν κάτι γνώριζε επιτυχία στο Λονδίνο, θα ήταν παντού επιτυχημένο. Διότι η λειτουργία της μικροβιβλιοθήκης στηρίζεται στην εμπιστοσύνη. Ο Σεμπ θυμάται ότι άφηνε μερικές σανίδες ξύλο αφύλακτες, την εποχή που έφτιαχνε τον θάλαμο. Τις τσίμπησαν βέβαια αμέσως. «Ωχού, πού πάω να μπλέξω;» αναρωτιόταν τότε. «Εντέλει, όμως, νομίζω», λέει σήμερα, «ότι οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν πως κανείς δεν έχει κάνει κάτι τέτοιο για αυτούς — και το εκτίμησαν. Ακόμα και στις ελάχιστες περιπτώσεις βανδαλισμού, εθελοντές έσπευσαν  να επισκευάσουν τη μικροβιβλιοθήκη».

Ρίχνοντας μια ματιά.

Δύο κάτοικοι της περιοχής, η Έλεν και ο Μάικλ, εμφανίζονται και περνάνε στα γρήγορα τα βιβλία στα ράφια: προσπαθούν να τακτοποιήσουν το σπίτι τους και θέλουν να προσφέρουν τα βιβλία που δεν θέλουν πια. «Άσε που αυτό βοηθά την κινητικότητα», ισχυρίζεται ο Μάικλ. «Και επιπλέον, είναι πιο κοντά μας η μικροβιβλιοθήκη από ό,τι η Δημοτική Βιβλιοθήκη», επισημαίνει η Έλεν. Αντιμέτωποι με τις οδυνηρές περικοπές στον προϋπολογισμό της τοπικής αυτοδιοίκησης, αναρωτιόμαστε μήπως αυτό είναι το μέλλον.

Τον Σεμπ τον απασχολεί αυτό. «Υπάρχει ένα πρόβλημα με ό,τι έχω κάνει», λέει, αντιμέτωπος με τον εαυτό του άλλη μία φορά. «Ενδέχεται να θεωρηθεί ότι αυτός ο τηλεφωνικός θάλαμος έρχεται να απαξιώσει αυτό που συνήθως προσφέρουν οι βιβλιοθηκονόμοι. Το επάγγελμά τους είναι άξιο σεβασμού και πρέπει να ενισχυθεί».

Καθώς όμως εκεί κοντά, στο τέλος της Ουίκαμ Ρόουντ, ήδη λειτουργεί μια δεύτερη μικροβιβλιοθήκη, δεν χρειάζεται να πας μακριά για να δεις ότι η ιδέα έπιασε. Ο Σεμπ έχει εντοπίσει κι έναν τρίτο τηλεφωνικό θάλαμο που θα μπορούσε να μετατραπεί.

Ωστόσο, η British Telecom λέει ότι προς το παρόν δεν θα γίνουν άλλες μετατροπές τηλεφωνικών θαλάμων στο Λονδίνο ή σε άλλες μεγάλες πόλεις, καθώς «έχουν τα δικά τους σχέδια για τους θαλάμους σε αυτές τις περιοχές». Τι ακριβώς σημαίνει αυτό, θα περιμένουμε να δούμε. Στο μεταξύ, η μικροβιβλιοθήκη του Λιούισαμ απαντά με απλό τρόπο σε δύο προβλήματα: πώς να κάνεις την τοπική κοινωνία να διαβάζει βιβλία και πώς να αξιοποιήσεις αυτούς του πανέμορφους παλιούς τηλεφωνικούς θαλάμους.

Πηγή: Londonist 

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Βιβλίο

 

Στο:Βιβλίο Tagged: Ελένη Κεχαγιόγλου, βιβλίο, βιβλιοθήκες, James Fitzgerald

from dimart http://ift.tt/2m3DrgA
via IFTTT