zougla: Ουράνια θαύματα

cover

Το βιβλίο της άμμου #53

Δυσκολευόμουν να κοιμηθώ. Μπήκα στον πειρασμό να ζητήσω απ’ το φαρμακοποιό ένα από εκείνα τα μπλε σκούρα μπουκαλάκια με αιθέρα που μου ήταν τόσο γνώριμα. Όμως, συγκρατήθηκα εγκαίρως. Δεν ήταν η στιγμή να λυγίσω. Έπρεπε να διαφυλάξω τη νηφαλιότητά μου. Αυτό που με λυπούσε περισσότερο, εκείνες τις λευκές νύχτες, ήταν που είχα αφήσει όλα τα βιβλία μου στο δωμάτιό μου στην οδό Βουά-Βερτ. Δεν υπήρχαν πολλά βιβλιοπωλεία στην περιοχή. Χρειάστηκε να περπατήσω ώς την Ετουάλ για να βρω ένα. Αγόρασα μερικά αστυνομικά μυθιστορήματα κι ένα παλιό χοντρό βιβλίο ευκαιρίας που ο τίτλος του μου είχε κινήσει την περιέργεια: Τα ουράνια θαύματα.[i] Προς μεγάλη μου έκπληξη, δεν μπορούσα πια να διαβάσω αστυνομικά. Μα μόλις άνοιξα τα Ουράνια θαύματα που είχαν ως υπότιτλο «Βραδινές αναγνώσεις», αμέσως μάντεψα πόσο πολύ θα μετρούσε αυτό το βιβλίο για μένα. Νεφελώματα. O Γαλαξίας. O αστρικός κόσμος. Οι αστερισμοί του Βορρά. O ζωδιακός κύκλος, τα μακρινά σύμπαντα… Καθώς προχωρούσα στα κεφάλαια, δεν ήξερα πια γιατί ήμουν ξαπλωμένος σ’ εκείνο το κρεβάτι εκείνου του ξενοδοχείου. Είχα ξεχάσει πού βρισκόμουν, σε ποια χώροι, σε ποια πόλη, κι ούτε που μ’ ένοιαζε. Κανένα ναρκωτικό, ούτε o αιθέρας, ούτε η μορφίνη, ούτε το όπιο, θα μπορούσε να μου δώσει αυτή τη γαλήνη που με κυρίευε σιγά σιγά. Αρκούσε να γυρίζω τις σελίδες. Θα ‘πρεπε εδώ και πολύ καιρό να μου έχουν υποδείξει αυτές τις «βραδινές αναγνώσεις». Θα με είχαν βοηθήσει ν’ αποφύγω ένα σωρό ανώφελες έγνοιες και ταραγμένες νύχτες. O Γαλαξίας. O αστρικός κόσμος. Επιτέλους, ο ορίζοντας για μένα ανοιγόταν ώς το άπειρο, κι ήταν απίστευτα γλυκό να βλέπω από μακριά ή να μαντεύω όλα εκείνα τα άστρα, μεταβλητά, σβηστά ή νεκρά. Δεν ήμουν τίποτα μέσα σ’ αυτό το άπειρο, αλλά, επιτέλους, μπορούσα v’ αναπνεύσω.

Να ‘ταν άραγε η επίδραση αυτού του βιβλίου; Τη νύχτα, όταν έβγαινα να περπατήσω στη γειτονιά, εξακολουθούσα να έχω ένα αίσθημα πληρότητας. Πάει το άγχος. Είχα ξεφορτωθεί ένα καβούκι που μ’ έπνιγε. Πάει ο πόνος στο πόδι. Ο επίδεσμος είχε λυθεί και κρεμόταν πάνω απ’ το παπούτσι μου. H πληγή έκλεινε. H γειτονιά έπαιρνε μιαν άλλη όψη από εκείνην που είχε τον πρώτο καιρό. Για μερικές νύχτες, ο ουρανός ήταν τόσο ξάστερος, που ποτέ δεν είχα δει τόσο πολλά αστέρια να λάμπουν· ή να μη τα ‘χα προσέξει πριν διαβάσω τα Ουράνια θαύματα. Τα βήματά μου με οδηγούσαν συχνά στην πλατεία του Τροκαντερό. Εκεί, τουλάχιστον, αναπνέεις τον αέρα της ανοιχτωσιάς. Τώρα αυτή η περιοχή μού έδινε την εντύπωση ότι τη διέσχιζαν μεγάλες λεωφόροι που, ξεκινώντας απ’ τον Σηκουάνα, τις συναντούσες περνώντας μέσα από Κήπους και σκάλες και περάσματα που θύμιζαν εξοχικά μονοπάτια. Τα φώτα στους δρόμους ήταν όλο και πιο εκτυφλωτικά. Προς μεγάλη μου έκπληξη δεν έβλεπα αυτοκίνητα σταθμευμένα κατά μήκος των πεζοδρομίων. Μάλιστα: όλες αυτές οι λεωφόροι ήταν έρημες, οπότε θα μου ήταν εύκολο να εντοπίσω από πολύ μακριά το πράσινο Fiat. Ίσως, εδώ και μερικές νύχτες, να ‘χε απαγορευτεί το παρκάρισμα στην περιοχή. Ίσως είχαν αποφασίσει να κάνουν την περιοχή αυτό που λέμε «γαλάζια ζώνη». Κι εγώ ήμουν ο μοναδικός διαβάτης. Μήπως είχε επιβληθεί απαγόρευση κυκλοφορίας μετά τις έντεκα τη νύχτα; Ούτε που μ’ ένοιαζε, θαρρείς κι είχα στην τσέπη του μπουφάν μου μια άδεια ελεύθερης κυκλοφορίας που με προστάτευε απ’ τους αστυνομικούς ελέγχους. Μια νύχτα, ένα σκυλί με πήρε από πίσω από την Άλμα ώς την πλατεία του Τροκαντερό. Είχε το ίδιο μαύρο χρώμα και ήταν ίδια ράτσα μ’ εκείνο που είχε χτυπήσει το αυτοκίνητο όταν ήμουν μικρός. Στην αρχη, το σκυλί βάδιζε καμιά δεκαριά μέτρα πίσω μου, και σιγά σιγά με πλησίαζε. Στο ύψος του κιγκλιδώματος των Κήπων Γκαλιερά, περπατούσαμε πλάι πλάι. Δε θυμάμαι πια πού το διάβασα (ίσως σε κάποια υποσημείωση στα Ουράνια θαύματα), αλλά φαίνεται πως, κάποιες ώρες της νύχτας, μπορούμε να γλιστρήσουμε σ’ έναν κόσμο παράλληλο: σ’ ένα άδειο διαμέρισμα όπου έχουν αφήσει το φως αναμμένο, ακόμα και σ’ ένοι αδιέξοδο δρομάκι. Βρίσκουμε εκεί αντικείμενα χαμένα από πολύ καιρό: ένα γούρι, ένα γράμμα, μια ομπρέλα, ένα κλειδί, κι όλες τις γάτες, τα σκυλιά ή τ’ άλογα που έχουμε χάσει στη ζωή μας. Σκέφτηκα πως αυτό το σκυλί ήταν εκείνο της οδού Ντοκτέρ-Κιρζέν.

Φορούσε κόκκινο δερμάτινο περιλαίμιο με μια μεταλλική ταυτότητα, κι όπως έσκυψα, είδα χαραγμένο πάνω της τον αριθμό ενός τηλεφώνου. Γι’ αυτό θα δίσταζαν να το δώσουν στον μπόγια. Κι εγώ, στην εσωτερική τσέπη του μπουφάν μου, φύλαγα πάντα το παλιό διαβατήριό μου που είχε λήξει, εκείνο το διαβατήριο όπου είχα αλλάξει την ημερομηνία γέννησής μου για να φαίνομαι είκοσι ενός ετών, ενήλικος. Ωστόσο, εδώ και κάμποσες νύχτες, δε φοβόμουν πια τους αστυνομικούς ελέγχους. H ανάγνωση των Ουρανίων θαυμάτων μού είχε πραγματικά ανεβάσει το ηθικό. Από δω και στο εξής, θα ‘βλεπα τα πράγματα αφ’ υψηλού.

[i] Les Merveilles célestes (1865) του αστρονόμου Camille Flammarion (1842-1925). (Σ.τ.Ε.)

* * *

Patrick Modiano, Νυχτερινό ατύχημα, μετάφραση: Βάσω Νικολοπούλου – Νίκη Ντουζέ, Πόλις, Αθήνα 2005.

9789604350582-1000-0110949

Ανθολόγος σήμερα, ο Γιώργος Τσακνιάς

* * *

—Στη στήλη αυτή δημοσιεύονται αποσπάσματα βιβλίων που μιλούν για άλλα βιβλία, πραγματικά ή φανταστικά. Εντοπίστε σχετικά αποσπάσματα και στείλτε τα στο dimartblog@gmail.com για να γίνετε ο ανθολόγος της ημέρας—