zougla: Headley Grange

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1276
Dj της ημέρας, ο Γιώργος Τσακνιάς

Το Headley Grange είναι ένα πέτρινο τριώροφο κτήριο στο Hampshire. Χτίστηκε το 1795 και υπήρξε για έναν σχεδόν αιώνα πτωχοκομείο και ορφανοτροφείο, μέχρι το 1870, όταν το αγόρασε ο εργολάβος Thomas Kemp έναντι 420 λιρών και το μετέτρεψε σε κατοικία. Τη δεκαετία του 1960 και του ’70, το Headley Grange νοικιαζόταν κατά καιρούς ως στούντιο για πρόβες και ηχογραφήσεις.

Τον Δεκέμβριο του 1970, οι Led Zeppelin είχαν κολλήσει και δεν ήξεραν πώς να προχωρήσουν τον δίσκο που ηχογραφούσαν: ο ήχος στα Island studios δεν τους ικανοποιούσε. Οποιοσδήποτε λογικός επαγγελματίας ηχολήπτης προτιμά να ηχογραφεί στο πιο ουδέτερο περιβάλλον ώστε να έχει μετά το περιθώριο να προσθαφαιρεί και να παίζει με τα equalizer, τα reverb και τα υπόλοιπα κουμπάκια του. Ευτυχώς, ο Andy Johns δεν ήταν λογικός ηχολήπτης — αλλά, βέβαια, ούτε οι Led Zeppelin ήταν ένα λογικό συγκρότημα. Μια μέρα που ο Andy βρέθηκε στο Headley Grange (είχαν ήδη ηχογραφήσει εκεί συγκροτήματα όπως οι Genesis και οι Fleetwood Mac) συνειδητοποίησε ότι ο ήχος στο κλιμακοστάσιο του παλιού —και ελαφρώς παρηκμασμένου— κτηρίου ήταν γαμάτος. Ενθουσιασμένος, κουβάλησε εκεί κακήν κακώς τον John Bonham, τον ντράμερ των Zeppelin, και τον έβαλε να στήσει την καινούρια Ludwig του στο ισόγειο, ακριβώς μπροστά στις σκάλες. Ο ίδιος ανέβηκε στον κεφαλόσκαλο του πρώτου ορόφου με μια αρμαθιά καλώδια και δύο μικρόφωνα και του φώναξε: «Παίξε!» Ο Bonham έπαιξε και το αποτέλεσμα ήταν όντως φοβερό. Ιδού το παλιό μπλουζ When the levee breaks (οι στίχοι θυμίζουν κάπως την Πλημμύρα του Μάρκου Βαμβακάρη), που ξεκινά με τα ντραμς του Bonham και με το φυσικό balance και reverb του κλιμακοστασίου του πρώην πτωχοκομείου.

Για να μην τα πολυλογούμε, στις αρχές του 1971 οι Led Zeppelin ηχογράφησαν στο Headley Grange έναν από τους καλύτερους ροκ δίσκους όλων των εποχών: το άτιτλο άλμπουμ της Atlantic Records (κυκλοφόρησε στις 8 Νοεμβρίου 1971) που έμεινε γνωστό ως Led Zeppelin IV. Περιλαμβάνει κλασικά κομμάτια, όπως το Stairway to heaven (άγνωστο αν η έμπνευση προήλθε από τη σκάλα που ανεβοκατέβαινε ο Andy για να στήνει τα καλώδιά του) και το Black dog (για αυτό είναι γνωστό ότι το όνομα προέρχεται από ένα αδέσποτο κατάμαυρο λαμπραντόρ που περιφερόταν στον κήπο του Headley Grange).

Ιδού ένα ερασιτεχνικό φιλμάκι 8mm με τους Zeppelin στο παλιό πτωχοκομείο:

Εκεί, στο Headley Grange, δημιουργήθηκε άλλο ένα φοβερό κομμάτι του δίσκου (και ποιο δεν είναι φοβερό, εδώ που τα λέμε;) το Battle of Evermore. Ο Andy θυμάται: «Τα μέλη του συγκροτήματος κάθονταν κοντά στο τζάκι και πίνανε τσάι. Ξαφνικά, ο Jimmy Page έπιασε ένα μαντολίνο κι άρχισε να παίζει. Έφερα ένα μικρόφωνο και του έχωσα κι ένα Echo της Gibson στο μαντολίνο». Σημειωτέον ότι το μαντολίνο ήταν του John Paul Jones, του μπασίστα των Zeppelin. Ο Page πρώτη φορά έπιανε στα χέρια του μαντολίνο. Τους στίχους του κομματιού έγραψε —επίσης επιτόπου, αυτοσχεδιάζοντας— ο Robert Plant, φανατικός λάτρης του J. R. R. Tolkin και του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Το Battle of Evermore σε πολλά σημεία παραπέμπει στη μάχη του Pelennor (έχει βέβαια και στοιχεία από τον ίδιο χώρο αλλά εκτός του Άρχοντα, όπως οι αναφορές στο Avalon). Στο στούντιο, το τραγούδι το είπαν ντουέτο ο Plant με τη folk τραγουδίστρια Sandy Denny, των Fairport Convention. Στα live, τις σπάνιες φορές που οι Zeppelin έπαιζαν το Battle of Evermore, τα μέρη της Sandy τα τραγουδούσε ο Jones, ο οποίος έπαιζε ακουστική κιθάρα στο κομμάτι (τι να κάνει ο άνθρωπος, αφού το μαντολίνο του το είχε ο Page).

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *