Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2017

Οι δυο αδελφές

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1197
Dj απόψε, ο Γιώργος Τσακνιάς

Μια αγγλική —σκανδιναβικής, πιθανότατα, καταγωγής— μπαλάντα, που καταγράφεται πρώτη φορά στη Northumbria το 1656 ως «Ο μυλωνάς και η κόρη του βασιλιά». Όπως σε όλα τα δημώδη, υπάρχουν πολυάριθμες παραλλαγές, όχι μόνο στην Αγγλία αλλά γενικά στη Βόρεια Ευρώπη (μόνο στη Σουηδία απαντώνται 125 παραλλαγές). Μαζί με πάρα πολλές μπαλάντες των βρετανικών νησιών, το τραγούδι —σε αρκετές διαφορετικές εκδοχές του— πέρασε τον Ατλαντικό και συνέχισε τη ζωή του στον Νέο Κόσμο.

Δυο αδερφές: η μεγάλη ζηλεύει τη μικρή. Ο έρωτας είναι η αιτία. Η μεγάλη σπρώχνει τη μικρή στο ποτάμι να πνιγεί (ή στη θάλασσα, σε μερικές εκδοχές). Το ενδιαφέρον στοιχείο της μπαλάντας είναι ότι από το νεκρό σώμα της μικρής αδερφής κατασκευάζεται εν τέλει ένα μαγικό μουσικό όργανο, συνήθως άρπα ή βιολί, που παίζει μόνο ένα τραγούδι: την ίδια του την ιστορία.

There were two sisters came walkin’ down the stream
Oh the wind and rain
The one behind pushed the other one in
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

Johnny gave the youngest a gay gold ring
Oh the wind and rain
Didn’t give the oldest one anything
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

They pushed her into the river to drown
Oh the wind and rain
And watched her as she floated down
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

Floated ’till she came to a miller’s pond
Oh the wind and rain
Mama oh father there swims a swan
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

The miller pushed her out with a fishing hook
Oh the wind and rain
Drew that fair maid from the brook
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

He left her on the banks to dry
Cryin’ oh the wind and rain
And a fiddlin’ fool come passing by
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

Out of the woods came a fidder fair
Oh the wind and rain
Took thirty strands of her long yellow hair
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

And he made a fiddle bow of her long yellow hair
Oh the wind and rain
He made a fiddle bow of her long yellow hair
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

He made fiddle pegs of her long finger bones
Oh the wind and rain
He made fiddle pegs of her long finger bones
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

And he made a little fiddle of her breast bone
Oh the wind and rain
The sound could melt a heart of stone
Cryin’ oh the dreadful wind and rain

And the only tune that the fiddle would play
Was oh the wind and rain
The only tune that the fiddle would play
Was oh the dreadful wind and rain

Η στίχοι είναι από την (αμερικάνικη) εκδοχή των Jerry Garcia Acoustic Band. Ακολουθούν και άλλες ενδιαφέρουσες εκτελέσεις.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Αυτό δεν είναι τραγούδι Tagged: Γιώργος Τσακνιάς, Μουσική

from dimart http://ift.tt/2kgiVdX
via IFTTT

Απαγορεύεται το πτύειν

—Επιμέλεια-Αρχείο: Γιώργος Ζεβελάκης—

 

Από τις απαγορεύσεις που ήταν κρεμασμένες στα λεωφορεία και τα τραμ διασώθηκε στην ομώνυμη ποιητική συλλογή του Νίκου Εγγονόπουλου η πιο ήπια: ΜΗ ΟΜΙΛΕΙΤΕ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟΝ. Τα τελευταία χρόνια προστέθηκε το ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ. Μία άλλη όμως, που έθιγε και το πολιτισμικό μας επίπεδο, εξαφανίστηκε: ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΠΤΥΕΙΝ.

Την πρώτη ανάρτηση το 1932 σχολίασε ο βιρτουόζος χρονογράφος Παύλος Νιρβάνας στην εφημερίδα Πολιτεία, με έναν πρωτότυπο τρόπο. Η στάση του σ’ ένα ζήτημα στοιχειώδους ευπρέπειας ήταν απρόβλεπτη. Όχι μόνον δεν διαφώνησε αλλά χαριτολογώντας πρότεινε «να εισαχθεί το φτύσιμο στη φιλολογία».

nirvanaspaylos_gr

«ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΠΤΥΕΙΝ»

—Παύλος Νιρβάνας—

Σε κάποιαν επαρχιακήν ανταπόκρισι, διαβάζω, μεταξύ άλλων φιλοφρονήσεων: «Διαμαρτυρόμεθα εντόνως και πτύομεν κατά πρόσωπον τους χαλκεύσαντας τοιαύτα αντεθνικά μυθεύματα, οι οποίοι κτλ.»

Όσοι φαντάζονται τώρα ότι το φτύσιμο εισάγεται για πρώτη φορά στον γραπτόν λόγον, ως τρόπον εκφράσεως, έχουν λάθος. Το φτύσιμο πριν λάβη τις τιμές της διατριβής, είχε λάβει τις τιμές της ποιήσεως, που είναι ασυγκρίτως ανώτερες. Ο ονομαστός Αρμένιος ποιητής Τοπανιάν σ’ ένα ποίημά του, όπου ξεχειλίζει η πατριωτική του ψυχή, γράφει: «Αν είσαι μέγας επιστήμων και η επιστήμη σου δεν ωφελεί τίποτε την Αρμενία, να σου φτύσω τα μούτρα, αν είσαι μέγας καλλιτέχνης και η τέχνη σου δεν ωφελεί τίποτε την Αρμενία, να σου φτύσω τα μούτρα, αν είσαι μέγας φιλόσοφος κτλ.» Και εξακολουθεί να φτύνει τα μούτρα όλων των μεγάλων ανδρών, που το μεγαλείο τους είναι άχρηστο για την πατρίδα του. Κι όμως το ποίημα αυτό, που κάθε του στροφή τελειώνει με το ρεφραίν «να σου φτύσω τα μούτρα», είναι ένα από τα ωραιότερα ποιήματα του Αρμένιου ποιητού, και ορισμένως, το ωραιότερο πατριωτικό ποίημα που έχω διαβάσει στη ζωή μου.

Δεν βλέπω, λοιπόν, για πιο λόγο να μην εισαχθεί το φτύσιμο στη φιλολογία. Τώρα, που «απαγορεύεται το πτύειν» στα τραμ, τα λεωφορεία, τους σιδηροδρόμους και τους κινηματογράφους και όπου αλλού έφτυναν, άλλοτε, ελεύθερα οι άνθρωποι, δεν μας μένει παρά να φτύνουμε φιλολογικώς τα μούτρα των ομοίων μας. Είνε το μόνο μέρος, όπoυ δεν έχει αναρτηθή ακόμα η πινακίς: «Απαγορεύεται το πτύειν».

Πολιτεία, Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 1932

12

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Vintage

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Vintage Tagged: Γιώργος Ζεβελάκης, Παύλος Νιρβάνας

from dimart http://ift.tt/2ByJejv
via IFTTT

Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2017

Σε θέλω

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1196
Dj απόψε, η Μαργαρίτα Ζαχαριάδου 

Κάθισα, πριν μερικά βράδια, και ξανάκουσα ολόκληρα τα «Μπαράκια» του Γερμανού – με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ξαναδιαβάζει κανείς ένα αγαπημένο βιβλίο της εφηβείας του ή βλέπει μια ταινία που κάποτε υπήρξε σημαντική. Είναι ένας τρόπος να μετρήσεις την απόσταση από έναν προηγούμενο εαυτό σου.

Ο παρών εαυτός μου, τέλος πάντων, την καταχάρηκε την ακρόαση. Ήταν όντως ωραίος δίσκος. Τραγούδια απλά αλλά όχι απλοϊκά. Καλοχωνεμένοι δυτικοί τρόποι, ο Gordon Lightfoot κάπου πίσω από την παρτιτούρα να κοιτάζει με ευαρέσκεια τους ακατανόητους γι’ αυτόν ελληνικούς στίχους.

Στάθηκα λίγο παραπάνω στο «Σε θέλω». Και τότε σ’ αυτό στεκόμουν λίγο παραπάνω. Εκείνη την εποχή, στα 13-14, η φράση αυτή ήταν το κλειδί ενός καινούργιου κόσμου. Μέχρι τότε αγαπούσαμε τη μαμά, τον μπαμπά, τα αδέρφια μας, άντε και τον Κωστάκη στο σχολείο. Και θέλαμε διάφορα αντικείμενα. Ήταν ξαφνικά κάτι τελείως άλλο να θέλεις κάποιον – και μάλιστα να το λες. Οπότε, ως συνήθως, ένα τραγούδι σε έβγαζε από τη δύσκολη θέση. Νομίζω ότι έμαθα να λέω αυτή τη φράση χάρη στο συγκεκριμένο τραγούδι.

Από σολ ματζόρε. Το πρώτο ακόρντο αρκούσε για να καταλάβουμε όλοι.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Αυτό δεν είναι τραγούδι Tagged: Βαγγέλης Γερμανός, Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Μουσική

from dimart http://ift.tt/2j11SJc
via IFTTT

Το ποίημα της εβδομάδας 29/11

Τα απομεινάρια

—Μαρκ Στραντ—
Μετάφραση: Σοφία Γιοβάνογλου

Αδειάζω απ’ τα ονόματα αλλωνών. Αδειάζω τις τσέπες μου.
Αδειάζω τα παπούτσια μου και τα παρατάω πλάι στο δρόμο.
Τη νύχτα γυρίζω πίσω τα ρολόγια·
ανοίγω το οικογενειακό άλμπουμ και με κοιτάζω αγόρι.

Τι να μου κάνει; Οι ώρες κάναν τη δουλειά τους.
Προφέρω τ’ όνομά μου. Λέω αντίο.
Οι λέξεις ακολουθούν προσήνεμες η μια την άλλη.
Αγαπάω τη γυναίκα μου αλλά τη διώχνω μακριά.

Σηκώνονται oι γονείς μου απ’ τους θρόνους τους
μες στα λευκά δωμάτια από σύννεφα. Πώς να τραγουδήσω;
Ο χρόνος μού λέει τι είμαι. Αλλάζω κι απομένω ο ίδιος.
Αδειάζω απ’ τη ζωή μου και η ζωή μου απομένει.

* * *

Εδώ άλλα ποιήματα, άλλων εβδομάδων

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Το ποίημα της εβδομάδας Tagged: ποίηση, Λογοτεχνία, Μαρκ Στραντ, Σοφία Γιοβάνογλου

from dimart http://ift.tt/2BwFnDI
via IFTTT