zougla: Glendora

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1402
DJ της ημέρας, ο Γιώργος Θεοχάρης

Όποιος έχει δει έστω και μία φορά την καλτ ταινία Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα (1979) του Νίκου Νικολαΐδη, σίγουρα θα θυμάται μία επαναλαμβανόμενη, θρυλική ατάκα που λέει ένας χαρακτήρας, ο Κωνσταντίνος : «Λοιπόν, νομίζω ότι το πράγμα χάλασε –ξέρεις πότε;– όταν εκείνος ο κρετίνος ο Perry Como τραγούδησε την Glendora». Ποια ήταν αυτή η «Glendora» που έκανε τέτοια ζημιά; Και γιατί είναι κρετίνος ο Perry Como, δηλαδή; Και τι ακριβώς μπορεί να χαλάσει επειδή ένας κρετίνος είπε ένα τραγουδάκι; Υπάρχουν απαντήσεις; Πολλές. Περισσότερες από τις ερωτήσεις. Αφού δεν ξέρουμε τι να τις κάνουμε. Τις δίνουμε ακόμα κι όταν κανένας δεν ρωτάει τίποτα. Τόσο πολύ.

Η «Glendora» είναι ένα τραγούδι του Ray Stanley που είπε με μεγάλη επιτυχία ο Perry Como το 1956. Από μουσικής πλευράς, ήταν ένα ευχάριστο τραγουδάκι, που τυπικά απευθυνόταν στους ευτυχείς WASP της δεκαετίας του ’50 στις ΗΠΑ. Λευκή φωνή, ήχος big band, χαμόγελα για διαφήμιση οδοντόπαστας. Το είδος δεν έχει όνομα. Λίγο από δω, λίγο από κει, και όλο μαζί, τίποτα. Εδώ εμείς τα λέγαμε ελαφρολαϊκά και ξεμπερδεύαμε.

Ήταν ο Perry Como κρετίνος; Ποιος ξέρει; (Και ποιος θέλει να μάθει;) Νορμάλ φαινόταν. Υπερβολικά νορμάλ. Από κείνους τους τύπους που είχαν την έγκριση του πατέρα που είχε κόρη να προστατέψει. Δηλαδή, δεν ήταν Elvis Presley. Κι αυτό σήμαινε πολλά για τη βιομηχανία εκείνη την εποχή. Γιατί γινόταν μάχη χαρακωμάτων για την αναχαίτιση της λαίλαπας του ροκ εν ρολ. Δήθεν. Γιατί ακόμα και η καταδικασμένη οπισθοφυλακή πουλούσε τότε. Και όταν οι διχασμοί, τεχνητοί και φυσικοί, βοηθάνε στην πώληση του προϊόντος, η βιομηχανία τρίβει τα χέρια της. Τα υπόλοιπα είναι λόγια να ’χουμε να λέμε.

Το μόνο κάπως ενδιαφέρον στοιχείο στην «Glendora» βρίσκεται στους στίχους. Το θέμα είναι κάπως σάικο και ελαφρώς σπλάτερ. Ένας νέος εξομολογείται στον έρωτά του σε μια κούκλα βιτρίνας (ένα μανεκέν, πώς το λένε;) και παθαίνει σοκ όταν, σε μια ανακαίνιση βιτρίνας, βλέπει την κούκλα να αποσυναρμολογείται μπροστά στα μάτια του. Ανατριχιαστικό! Ανάλαφρο μεν, άρρωστο δε. Πλαστική συγκίνηση. Ο έρωτας στα χρόνια του πολυαιθυλένιου. Κάθε εποχή ζει τα δράματα που της αξίζουν.

Ο Νικολαΐδης (1939-2007), αν ζούσε σήμερα, θα κόντευε τα 80. Όταν γύρισε τα Κουρέλια, κόντευε τα 40. Μερικοί το περνάνε δύσκολα αυτό το κατώφλι. «Κρίση της μέσης ηλικίας» το λένε αυτό το προαιρετικό κοκομπλόκο. Όταν ο Perry Como τραγούδησε την «Glendora», ο Νικολαΐδης ήταν 17. «Κρίση της ενηλικίωσης» – άλλο παλούκι αυτό. Μεταξύ των 17 και των 40, ακόμα κι αν όλα στράβωσαν (για τον σκηνοθέτη ειδικά και για τη γενιά του γενικά), σίγουρα δεν έφταιγε ένα τραγουδάκι. Άλλωστε, προς το τέλος της ταινίας ο (και σεναριογράφος) Νικολαΐδης, το ξεκαθαρίζει: ο Χρήστος, ένας άλλος χαρακτήρας στην ταινία, λέει: «Ξέρεις, τελικά δεν έφταιγε εκείνος ο κρετίνος, ο Perry Como. Αυτά ήτανε καλαμπούρια του Κωνσταντίνου για να σκεπάζει τα πράγματα». Περί αστείου πρόκειται. Επιτυχημένου μεν, αστείου δε. Και με αυτή ακριβώς την έννοια είχε περάσει η ατάκα στον καθημερινό λόγο των νέων της δεκαετίας του ’80: την έλεγαν όταν δεν μπορούσαν να καταλάβουν από πού τους ήρθε.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι• αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *