Glendora

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1402
DJ της ημέρας, ο Γιώργος Θεοχάρης

Όποιος έχει δει έστω και μία φορά την καλτ ταινία Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα (1979) του Νίκου Νικολαΐδη, σίγουρα θα θυμάται μία επαναλαμβανόμενη, θρυλική ατάκα που λέει ένας χαρακτήρας, ο Κωνσταντίνος : «Λοιπόν, νομίζω ότι το πράγμα χάλασε –ξέρεις πότε;– όταν εκείνος ο κρετίνος ο Perry Como τραγούδησε την Glendora». Ποια ήταν αυτή η «Glendora» που έκανε τέτοια ζημιά; Και γιατί είναι κρετίνος ο Perry Como, δηλαδή; Και τι ακριβώς μπορεί να χαλάσει επειδή ένας κρετίνος είπε ένα τραγουδάκι; Υπάρχουν απαντήσεις; Πολλές. Περισσότερες από τις ερωτήσεις. Αφού δεν ξέρουμε τι να τις κάνουμε. Τις δίνουμε ακόμα κι όταν κανένας δεν ρωτάει τίποτα. Τόσο πολύ.

Η «Glendora» είναι ένα τραγούδι του Ray Stanley που είπε με μεγάλη επιτυχία ο Perry Como το 1956. Από μουσικής πλευράς, ήταν ένα ευχάριστο τραγουδάκι, που τυπικά απευθυνόταν στους ευτυχείς WASP της δεκαετίας του ’50 στις ΗΠΑ. Λευκή φωνή, ήχος big band, χαμόγελα για διαφήμιση οδοντόπαστας. Το είδος δεν έχει όνομα. Λίγο από δω, λίγο από κει, και όλο μαζί, τίποτα. Εδώ εμείς τα λέγαμε ελαφρολαϊκά και ξεμπερδεύαμε.

Ήταν ο Perry Como κρετίνος; Ποιος ξέρει; (Και ποιος θέλει να μάθει;) Νορμάλ φαινόταν. Υπερβολικά νορμάλ. Από κείνους τους τύπους που είχαν την έγκριση του πατέρα που είχε κόρη να προστατέψει. Δηλαδή, δεν ήταν Elvis Presley. Κι αυτό σήμαινε πολλά για τη βιομηχανία εκείνη την εποχή. Γιατί γινόταν μάχη χαρακωμάτων για την αναχαίτιση της λαίλαπας του ροκ εν ρολ. Δήθεν. Γιατί ακόμα και η καταδικασμένη οπισθοφυλακή πουλούσε τότε. Και όταν οι διχασμοί, τεχνητοί και φυσικοί, βοηθάνε στην πώληση του προϊόντος, η βιομηχανία τρίβει τα χέρια της. Τα υπόλοιπα είναι λόγια να ’χουμε να λέμε.

Το μόνο κάπως ενδιαφέρον στοιχείο στην «Glendora» βρίσκεται στους στίχους. Το θέμα είναι κάπως σάικο και ελαφρώς σπλάτερ. Ένας νέος εξομολογείται στον έρωτά του σε μια κούκλα βιτρίνας (ένα μανεκέν, πώς το λένε;) και παθαίνει σοκ όταν, σε μια ανακαίνιση βιτρίνας, βλέπει την κούκλα να αποσυναρμολογείται μπροστά στα μάτια του. Ανατριχιαστικό! Ανάλαφρο μεν, άρρωστο δε. Πλαστική συγκίνηση. Ο έρωτας στα χρόνια του πολυαιθυλένιου. Κάθε εποχή ζει τα δράματα που της αξίζουν.

Ο Νικολαΐδης (1939-2007), αν ζούσε σήμερα, θα κόντευε τα 80. Όταν γύρισε τα Κουρέλια, κόντευε τα 40. Μερικοί το περνάνε δύσκολα αυτό το κατώφλι. «Κρίση της μέσης ηλικίας» το λένε αυτό το προαιρετικό κοκομπλόκο. Όταν ο Perry Como τραγούδησε την «Glendora», ο Νικολαΐδης ήταν 17. «Κρίση της ενηλικίωσης» – άλλο παλούκι αυτό. Μεταξύ των 17 και των 40, ακόμα κι αν όλα στράβωσαν (για τον σκηνοθέτη ειδικά και για τη γενιά του γενικά), σίγουρα δεν έφταιγε ένα τραγουδάκι. Άλλωστε, προς το τέλος της ταινίας ο (και σεναριογράφος) Νικολαΐδης, το ξεκαθαρίζει: ο Χρήστος, ένας άλλος χαρακτήρας στην ταινία, λέει: «Ξέρεις, τελικά δεν έφταιγε εκείνος ο κρετίνος, ο Perry Como. Αυτά ήτανε καλαμπούρια του Κωνσταντίνου για να σκεπάζει τα πράγματα». Περί αστείου πρόκειται. Επιτυχημένου μεν, αστείου δε. Και με αυτή ακριβώς την έννοια είχε περάσει η ατάκα στον καθημερινό λόγο των νέων της δεκαετίας του ’80: την έλεγαν όταν δεν μπορούσαν να καταλάβουν από πού τους ήρθε.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι• αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

from dimart https://ift.tt/2IErjud
via IFTTT

Λαϊκά ξενοδοχεία

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1401
DJ της ημέρας, η Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

Το 1982 που κυκλοφόρησε το «Κέντρο Διερχομένων» δεν ήμουν και πολύ «των γραμμάτων». Τότε ήμουν ακόμα της μουσικής. Παρ’ όλα αυτά, ο συγκεκριμένος δίσκος για μένα ήταν οι στίχοι του. Οι στίχοι του Γιώργου Ιωάννου, μικρές ιστορίες, γραμμένες λιτά και αψεγάδιαστα, σαν να κάθεσαι να παρατηρείς τον κόσμο στην Ομόνοια και να ακούς με κάποιον μαγικό/αγγελικό τρόπο τις σκέψεις του.

Ήταν, βέβαια, και η φωνή της Αρβανιτάκη, στην πρώτη της δουλειά εκτός Οπισθοδρομικής Κομπανίας. Έξοχη επιλογή. Λιτή όπως και οι στίχοι, χωρίς απόπειρες υπερβάλλουσας λαϊκότητας, χωρίς αχρείαστες κορώνες. Είναι αλήθεια πως ακόμα απείχε πολύ από τη μέρα που θα τραγουδούσε τον στίχο-όνειδος «να πιω νερό κρυφά εκεί που θα πλυθείς». Όλα απείχαν πολύ από αυτή την γκροτέσκα φαντασμαγορία του δήθεν «πάθους». Από τα βλακώδη ’90s.

Τέλος πάντων, σταματάω την γκρίνια· όλος ο δίσκος ήταν ένα κέντημα. Κι αν δεν είχα ποτέ μου εμπειρία από τέτοια ξενοδοχεία, με το τραγούδι αυτό πήγα κι εκεί. Και πάντα θα κοιτάω με λίγο δέος και πολλή ζήλια τον ξενοδόχο, τον κάθε ξενοδόχο, που ξέρει τόσες χαμένες ιστορίες, κι ούτε ξέρει τι ξέρει.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

from dimart https://ift.tt/2MxZINq
via IFTTT

Κινούμενη άμμος 24.6.2018

—με τον Γιώργο Πήττα—

Συνεχίζοντας την μουντιαλική Κινούμενη Άμμο, το δίωρο κυλάει μόνο με μουσικές και κάποιες πληροφορίες για αυτές.

Μέσα σε 100 και κάτι λεπτά, μόνο στο απειροελάχιστο μπορεί κάποιος να ψηλαφίσει τα τεράστια δώρα που πρόσφεραν οι Γερμανοί στον Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Πολιτισμό από τον 12ο αιώνα έως τον 21ο.

Playlist:

1. ENIGMA – Mea Culpa
2. Hildegard of Bingen – Spiritus Sanctus
3. Minnesinger von Wissenlo, 13th c.- Ein ritter der het sînen
4. D. Buxtehude – Prelude in G minor
5. Carl Friedrich Abel – Allegro in D Minor
6. Beethoven’s – Hallelujah , Christ on the Mount of Olives
7. Scene 2 of Wagner’s «Die Meistersinger von Nürnberg.
8. Comedian Harmonists – Aufwiedersehen, my dear
9. Manfred-Ludwig Sextett ‎- Desafinado / Skandinavia / Take Five
10. Laszlo Tolcsvay – Tanzmaschine
11. Reiner Bredemeyer – Horn Concerto
12. Passport – Abracadabra – 1973
13. Klaus Schulze – Bayreuth Return / Wahnfried 1883

Ακούστε την εκπομπή:

Κινούμενη άμμος

Κάθε Κυριακή 21.00-23.00 ζωντανά στον Astra 92,8 (Κύπρος).
Λίγες μέρες αργότερα, στο dim/art.

Μουσική. Κυρίως στις περιοχές του κλασικού ροκ και της αφροαμερικάνικης μπλουζ σκηνής.

Λόγος. Που επιδιώκει να είναι συνεκτικός και ανθρώπινος. Απέναντι όμως σε κάθε είδους διακρίσεις και ρατσισμούς.

Η Κινούμενη Άμμος βαφτίστηκε έτσι κυρίως για να παρέχει την ελευθερία που επιθυμεί ο παραγωγός της, προκειμένου να κινείται σε διαφορετικά επίπεδα και διαθέσεις. Ορκισμένος εχθρός των «κατηγοριοποιήσεων» του τύπου «μουσική για νέους, μουσική για πένθος, για χαρούλες, για το καλοκαίρι, το απόγευμα, το πρωί», ο παραγωγός απλά ακούει αυτά που επιλέγει στο σπίτι του και στο αυτοκίνητό του και ελπίζει το ακροατήριο που τον τιμά να μην έχει πρόβλημα με άλματα που μπορεί να ξεκινούν από μια φυτεία του αμερικάνικου νότου και να καταλήγουν στον Pfitzner. Εμμονές στην εκπομπή, υπάρχουν. Ακούνε στα ονόματα Bob Dylan & Beatles. Επίσης, κατά καιρούς, η Κινούμενη Άμμος γλιστράει στα Μονοπάτια του Γαλαξία. Αυτός ήταν ο τίτλος εκπομπής που έκανε ο παραγωγός «μια φορά κι’ έναν καιρό» στο πρώτο πρόγραμμα της ΕΡΤ και κατά καιρούς επανέρχεται, με σκοτεινές ιστορίες συνοδευμένες από σκοτεινότερες μουσικές.

* * *

Εδώ κι άλλη Κινούμενη άμμος

from dimart https://ift.tt/2lGnOdB
via IFTTT

Το ποίημα της εβδομάδας 27/6

Γράψιμο

—Τσαρλς Μπουκόφσκι—
Μετάφραση: Σώτη Τριανταφύλλου

αρχίζεις να χαμογελάς
παντού
μέσα σου
μόλις οι λέξεις ξεχύνονται
απ’ τα δάχτυλά σου
στα πλήκτρα
κι είναι σαν
να ονειρεύεσαι τσίρκο:
εσύ είσαι ο κλόουν, ο θηριοδαμαστής,
ο τίγρης,
είσ’ αυτός που είσαι
καθώς
οι λέξεις σαλτάρουν
μεσ’ από φλεγόμενα στεφάνια,
εκτελούν τριπλό άλμα στον αέρα
από τραπέζιο σε
τραπέζιο, κι ύστερα
αγκαλιάζουν τον
Άνθρωπο Ελέφαντα
καθώς
τα ποιήματα συνεχίζουν να βγαίνουν,
ένα ένα
γλιστράνε στο
πάτωμα,
όλα πάνε ρολόι
οι ώρες πετάνε και φεύγουν
και ξαφνικά
έχεις τελειώσει,
πηγαίνεις στην κρεβατοκάμαρα,
πέφτεις στο κρεβάτι
και κοιμάσαι τον ύπνο του δικαίου
εδώ στη γη,
η ζωή είναι επιτέλους τέλεια.

η ποίηση είναι αυτό που συμβαίνει
όταν δεν μπορεί να συμβεί
τίποτ’ άλλο.

* * *

Εδώ άλλα ποιήματα, άλλων εβδομάδων

from dimart https://ift.tt/2Kuc5wU
via IFTTT

«Εδώ… όλοι είναι καλά»

Δύο ποιήματα ανένταχτα σε έκδοση Απάντων του Καρυωτάκη

—του Αργύρη Nicolas Van Brussel— 

Στις 21 Ιουλίου 1928, συμπληρώνονται 90 χρόνια από το απόγευμα που
ο Κώστας Καρυωτάκης φανέρωσε την τραγωδία του με τη χυδαία πράξη της εσχάτης πικρίας του. Το αίμα της πληγής και των στίχων του, άφησε ανεξίτηλο σημάδι πάνω στο αθάνατο σώμα της Ποίησης, καταργώντας έτσι το θάνατο της λήθης.

Σ’ αναζητούν απελπισμένων πλήθη,
μα εγώ θρηνώ, που δε θυμάμαι, ω Λήθη.¹

α. «Διπλή Ανάστασις», «Έχετε γεια!».

Το πρώτο ποίημα, είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό Η Εθνική Χαρά, την 1^η Απριλίου 1914, με τίτλο: «Διπλή Ανάστασις».

ΔΙΠΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ

Φτωχό χωριό δροσόλουστο με τη λευκή θωριά σου!
Μια μέρα σαν και σήμερα, μια μέρα αγιασμένη
περνούσα κι’ είδα – ωιμέ – τη τόση ομορφιά σου
στα σκότια τάγρια της σκλαβιάς να χάνεται να σβένη.

Δειλά δειλά εχτύπαγε – θυμάσαι – η καμπάνα.
Οι σκλάβοι σιγολέγανε μέσα στα δάκρυα τους:
«Ω, μια Λαμπρή ελεύθερη πότε θα δούμε Μάνα;»
και με λυγμούς εσμίγανε, οι δόλιοι, τη χαρά τους.

Ένα πρωί το χώμα σου η Λευτεριά πατάει
και τώρα με Παράδεισο μικρό, χωριό μου, μοιάζεις.
Και καμπανούλα σου γοργά και χαρωπά κτυπάει
και μια διπλή Ανάστασι ονειρευτή γιορτάζεις.

«Χριστός ανέστη» ο παπάς στο εκκλησάκι ψάλλει
με μια φωνή π’ ατελείωτη στους θόλους φτερουγίζει,
«Χριστός ανέστη, βρε παιδιά» φωνάζουνε οι άλλοι
και κάθε μάτι χριστιανού από χαρά δακρύζει.
Κων. Γ. Καρυωτάκης 

πηγή: Βιβλιοθήκη του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού
Αρχείου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΕΛΙΑ).²

Το δεύτερο ποίημα, με τίτλο «Έχετε γεια!», είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα Σκριπ την 27^η Σεπτεμβρίου 1915.

ΕΧΕΤΕ ΓΕΙΑ! 

Έχετε γεια ψηλά βουνά κι’ εσείς βαθειά λαγκάδια,
χωριό μου καλοΐσκιωτο, καλόκαρδοι χωριάτες·
έχετε γεια δροσόβολα και φεγγαράτα βράδυα
θλιμμέν’ απομεσήμερα κι’ ανατολές ροδάτες·
βρυσούλες, δέντρα και πουλιά
έχετε γεια.

Με φώναξε η πατρίδα μου και πάω. Θα σας αφήσω
σπιτάκια χαμηλόσκεπα και φουντωτά περβόλια·
μπορεί ν’ ανάψη ο πόλεμος· ποιος ξέρει αν θα γυρίσω;
– καρδιά δεν έχουν τα σπαθιά κι’ είν’ άσπλαχνα τα βόλια –
Ποιο ξέρει αν θα γυρίσω πεια
έχετε γεια.

Μην κλαίτ’ εσείς αδέρφια μου, μην κλαις γλυκειά μητέρα,
ολόγρα τα ματάκια σου μην τα θωρώ καλή μου.
Κι’ όντας ακόμα μάθετε πως πέθανα κει πέρα,
δε θέλω να θρηνήσετε την τίμια τη θανή μου.
Έλα, μην κλαίτε σαν παιδιά·
έχετε γεια.
Κ. Γ. Καρυωτάκης

πηγή: Βιβλιοθήκη Βουλής, τμήμα Βιβλιοθήκης Πόλεως &
Διαχειρίσεως Συστημάτων Βιβλιοθήκης.³

β. Μία φοιτητική εξέγερση.

Το όνομα του Κώστα Καρυωτάκη εμφανίζεται σε αρκετές εφημερίδες στις εφημερίδες της εποχής σχετικά με τις φοιτητικές εξεγέρσεις που έλαβαν χώρα το Μάρτη του 1914.⁴

Στην εφημερίδα Εμπρός, στο φύλλο της 16^ης Μαρτίου 1914, σ.5, διαβάζουμε:

Ο ανακριτής περατώσας την εξέτασιν απήγγειλε κατηγορίαν επί υποκινήσει στάσεως, εξυβρίσει της Κυβερνήσεως, διαταράξει των έργων της Βουλής, φθορά δημοσίας περιουσίας εναντίον των κάτωθι φοιτητών·

Μεταξύ των συλληφθέντων και προφυλακισθέντων και το όνομα Κώστας Καρυωτάκης. Ενώ, παρακάτω:

Δι’ άπαντας τους ανωτέρω εξεδόθησαν εντάλματα προφυλακίσεως σήμερον δε θα μεταφερθώσην εις τας φυλακάς του Παλαιού Στρατώνος. […] Οι προφυλακισθέντες φοιτηταί θα παραμείνουν εις τον Π. Στρατώνα μέχρι το πέρατος των διεξαγομένων ανακρίσεων

Από την εφ. Πατρίς, 10 Μαρτίου 1914, σ. 1.
πηγή: Βιβλιοθήκη Βουλής, τμήμα Βιβλιοθήκης Πόλεως & Διαχειρίσεως Συστημάτων Βιβλιοθήκης.

Είναι αδύνατο να επιβεβαιωθεί εάν όντως ήταν ο ποιητής ένας εκ των φοιτητών, καθώς, αναφέρεται χωρίς το πατρώνυμό του. Ίσως πρόκειται για το συνονόματο ξάδερφο του ποιητή, Κ.Ε. Καρυωτάκη. Στο κείμενο του Θανάση Β. Κούγκουλου, Μια άγνωστη φωτογραφία του Κ.Γ. Καρυωτάκη,⁵ διαβάζουμε:

«Ο κατά ένα χρόνο μεγαλύτερος από τον ποιητή Κώστας Ε. Καρυωτάκης (Συκιά Κορινθίας 1895 – Αθήνα 1974) είναι παιδί του κτηματία Επαμεινώνδα […]. Σπουδάζει κι αυτός δικηγόρος στη Νομική Αθηνών, κάνει παρέα με τον ποιητή […]. Εντούτοις, ο Χαρίλαος Σακελλαριάδης υποστηρίζει πως ο φίλος του μετά τον πρώτο χρόνο της διαμονής του στην Αθήνα, […] μπαίνει οικότροφος στην Ιόνιο Σχολή»,

ενώ, ο Σακελλαριάδης σε κείμενό του:

«με τον διευθυντή αυτής της Σχολής Καβαλιεράτο, ο Κ. πολλές φορές ερχόταν σε λόγια, τότε που αυτός του έκανε παρατηρήσεις όταν το βράδυ ερχόταν στο οικοτροφείο αργά».⁶

Όπως ξέρουμε, ο Καρυωτάκης, το Σεπτέμβριο του 1913 γράφεται στα Νομικά. Άραγε, θα μπορούσε το γεγονός της – αμφισβητήσιμης – σύλληψης και προφυλάκισής του να έπαιξε ρόλο στην απόφαση των γονιών του να τον βάλουν οικότροφο στην Ιόνιο Σχολή την επόμενη φοιτητική χρονιά, δηλαδή το Σεπτέμβριο του 1914, ελπίζοντας πως έτσι θα τον περιορίσουν από παρόμοια περιστατικά;

Αξίζει να αναφερθεί κι ο δεύτερος συνονόματος ξάδερφος του ποιητή, Κώστας Δ. Καρυωτάκης, (1902 – 1968), ζωγράφος, ο οποίος δεν θα μπορούσε, για ευνόητους λόγους όπως θα δούμε, να είναι ο Καρυωτάκης των δημοσιευμάτων. Στη δημοσιευμένη στη Νέα Εστία νεκρολογία του, διαβάζουμε: «μόλις τελείωσε το γυμνάσιο […] προσβλήθηκε από σπονδυλίτιδα, από την οποία δεν θεραπεύτηκε ποτέ, και καθηλώθηκε δέκα ολόκληρα χρόνια στο κρεβάτι. Μόνιμα ανάπηρος βάδιζε με πατερίτσες».⁷

Με τον Κώστα Δ. Καρυωτάκη (1902 – 1968) και τον αδερφό του, Θεόδωρο (1903 – 1978), «ο Κ. είχε σχέσεις στενές».⁸ Σε εκείνους, μεταξύ άλλων, στέλνει τα τελευταία του γράμματα από την Πρέβεζα. Στον πατέρα τους Δημοσθένη δίνει οδηγίες στους αναγνώστες της αποχαιρετιστήριας επιστολής του να τηλεγραφήσουν, για να προδιαθέσει την οικογένειά του.

Δύο εφηβικά ποιήματα τα οποία δεν έχουν συμπεριληφθεί στις εκδόσεις Απάντων του ποιητή, και η αμφισβητήσιμη εμπλοκή του στη φοιτητική εξέγερση, φλέρταραν με την αδερφή του Ύπνου και του Θανάτου.

Με τα χρόνια, ο επίδοξος ποιητής της Εθνικής Χαράς, έγινε ο ποιητής της «Υστεροφημίας». Όπως μέχρι τώρα γνωρίζομε, η πρώτη δημοσίευση ποιήματος που φέρει το όνομα του Καρυωτάκη, είναι το ποίημα «Το Πρώτο Χελιδόνι».⁹

Ήλθες, ήλθες χελιδόνι,
για να διώξεις το χειμώνα,
ήλθες μ’ άνθη να στολίσεις
της καλής μας γης το χώμα.

Έλα, έλα, χελιδόνι,
σε προσμένει η φωλιά σου,
έλα, έλα, να σκορπίσεις
το γλυκό κελάδημά σου.

Ήλθες, ήλθες, χελιδόνι,
την ακούμε τη λαλιά σου,
ήλθες, ήλθες και απλώνεις
μια χαρά σαν τη χαρά σου.

Το εύηχο τραγούδι του χελιδονιού έγινε τραγούδι του θανάτου, Ευγένεια. Τραγούδι που αντιμετώπισε με ειλικρίνεια τον εαυτό του και την εποχή του, και παραμένει επίκαιρο για την κοινωνική κριτική του, την υπαρξιακή του αγωνία, την ανάγκη απόδρασης από την αμηχανία της πραγματικότητας, τη μονοτονία αυτής.
Αλλά κυρίως, για το σώμα, που ερωτεύεται, αγαπιέται, πικραίνεται, θυμάται, αρρωσταίνει, τρελαίνεται, αυτοκτονεί, πεθαίνει. Η φωνή του,

Ως τώρα εκράτησε το λόγο του.

Η φράση αυτή προέρχεται από το διήγημα του E. T. A. Hoffman, «Ο χαρτοπαίκτης», σε μετάφραση του Καρυωτάκη. Πρόκειται για την τελευταία φράση της τελευταίας δημοσίευσης ζώντος του Καρυωτάκη, στις 22 Απριλίου 1928.¹⁰

Ο Καρυωτάκης τότε βρισκόταν στο Παρίσι. «Κατά προφορικές πληροφορίες του
Θ. Δ. Καρυωτάκη, κύριος σκοπός του ταξιδιού του Κ. ήταν να επισκεφθεί αφροδισιολόγους, οι οποίοι τον απέλπισαν για το στάδιο στο οποίο βρισκόταν
η αρρώστιά του».¹¹ Ίσως εκεί ξεκινά, ή συνεχίζει να δουλεύει το ποίημα « [Όταν κατέβουμε] ». ¹²

Σε δελτάριο που στέλνει στο γαμπρό του, Παναγιώτη Νικολετόπουλο, στις 27 Απριλίου, το μόνο που αναφέρει σχετικά με το Παρίσι, είναι η λακωνική φράση στο τέλος:

Εδώ… όλοι είναι καλά.

Κι εδώ, όλοι είναι καλά, κύριε Κώστα.

* * *

Σημειώσεις

1. Γράφει ο στενός του φίλος Χαρίλαος Σακελλαριάδης: «Το 1919 δυσκολευόμουνα πολύ να βρω του δύο τελευταίους στίχους ενός σονέττου, που με τον τίτλο «Λήθη» έγραφα τότε. Μόλις όμως του διάβασα το μισοτελειωμένο τούτο στιχούργημα, αμέσως το συμπλήρωσε μ’ αυτόν τον τρόπο». βλ. Χαρίλαος Σακελλαριάδης, «Ο Καρυωτάκης διευθυντής σατιρικού περιοδικού», Νέα Εστία, 1 Δεκεμβρίου 1974, τεύχος 1138,
σ. 1764.
2. Βιβλιοθήκη του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης. (ΕΛΙΑ). Πιο συγκεκριμένα, στην Ψηφιακή συλλογή του Ιδρυματικού Αποθετηρίου της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου, ΛΗΚΥΘΟΣ, στον ιστότοπο https://lekythos.library.ucy.ac.cy/. Να ευχαριστήσω την κα Ελένη Σακκά, βιβλιοθηκονόμο του Πανεπιστημίου Κύπρου (Βιβλιοθήκη, Γραφείο Ψηφιοποίησης και Αρχείων) για την πολύτιμη βοήθειά της.
3. Ο ιστότοπος της Βιβλιοθήκης της Βουλής:  http://library.parliament.gr/
και ο σύνδεσμος με το περιεχόμενο των ψηφιοποιημένων εφημερίδων και περιοδικών: http://library.parliament.gr/Portals/6/pdf/digitalmicrofilms.pdf?ver=2018-05-09-104050-780 (Βιβλιοθήκη Βουλής, τμήμα Βιβλιοθήκης Πόλεως & Διαχειρίσεως Συστημάτων Βιβλιοθήκης).
4. Για περισσότερα σχετικά με τα γεγονότα, βλ. ενδεικτικά τις εφημερίδες: Ακρόπολις, Αστραπή, Έθνος, Εμπρός, Νέα Ελλάς, Πατρίς, από 7 έως 19 Μαρτίου 1914.
5. Θανάσης Β. Κούγκουλος, «Μια άγνωστη φωτογραφία του Κ. Γ. Καρυωτάκη», Μικροφιλολογικά, Άνοιξη 2013, τεύχος 33, σ. 37-40.
6. «Ο Καρυωτάκης διευθυντής σατιρικού περιοδικού», ό.π., σ. 1777, σημ. 19.
7. Νέα Εστία, 1 Ιουνίου 1968, τεύχος 982, σ. 763. Για τη νεκρολογία του Θεόδωρου Καρυωτάκη, βλ. Νέα Εστία, 1 Ιουλίου 1978, τεύχος 1224, σ. 883-884.
8. «Ο Καρυωτάκης διευθυντής σατιρικού περιοδικού», ό.π., σ. 1776, σημ. 14.
9. Στο περιοδικό Ο Παιδικός Αστήρ (20 Απριλίου 1913).
10. Δημοσιεύτηκε σε τέσσερεις συνέχειες στο Περιοδικό της Μεγάλης Εγκυκλοπαιδείας (1 Απριλίου 1928, 8 Απριλίου 1928, 15 Απριλίου 1928 και 22 Απριλίου 1928).
11. Γ. Π. Σαββίδης, Ν. Μ. Χατζιδάκη, Μαριλίζα Μητσού – Χρονογραφία Κ. Γ. Καρυωτάκη, 1896-1992, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1989, σ. 152-153.
12. Το χειρόγραφο του ποιήματος « [Όταν Κατέβουμε] », φέρει την ένδειξη: Απρίλιος – Μάιος 1928.

Εικόνα εξωφύλλου από τη Νέα Εστία, 15 Απριλίου 1940, τεύχος 320, σ. 481.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Βιβλίο

 

from dimart https://ift.tt/2MoXLD3
via IFTTT

Η μυθολογία μιας γραβάτας

—του Γιάννη Παπαθεοδώρου για τη στήλη Ανώμαλα Ρήματα—

Σε μία από τις πιο γνωστές παλαιότερες δηλώσεις του για τις αποφάσεις  του Eurogroup του 2012, ο κ. Τσίπρας έλεγε ότι επιμήκυνση του ελληνικού χρέους είναι απλώς ένα «μακρύτερο σκοινί για να κρεμαστούμε».[1] Ήταν ο καιρός που ο ΣΥΡΙΖΑ μίλαγε για «μονομερή διαγραφή του επονείδιστου χρέους», ενώ διάφοροι «μπαρουφάκηδες» —αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός— περιφέρονταν στην Ευρώπη δίνοντας διαλέξεις για την «πολιτική διαπραγμάτευση» της «πρώτη φορά» Αριστεράς. Πριν από λίγες μέρες, στη φιέστα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, ωστόσο, ο πρωθυπουργός επέλεξε να μετατρέψει εκείνο το παλιό σκοινί σε γραβάτα για να εξαγγείλει τον «εθνικό θρίαμβο» της επιμήκυνσης. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που ο πρωθυπουργός προσχωρεί με επιδεικτικό πολιτικό κυνισμό στο επόμενο σενάριο της κυβερνητικής επιβίωσης. Είναι ωστόσο η πρώτη φορά που, σε επίσημη ομιλία, έβαλε και έβγαλε τη γραβάτα, τονίζοντας εμφατικά το διπλό της σημειολογικό συμβολισμό.

Αρχικά την έβαλε ως επίσημη και εορταστική ένδειξη ενός κυβερνητικού κατορθώματος και μετά την έβγαλε για να σηματοδοτήσει την επιστροφή στη «στολή εργασίας». «Σε μια συμβολική κίνηση», γράφει σχετικά η κυβερνητική Αυγή «ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στο τέλος της ομιλίας του έβγαλε τη γραβάτα που φορούσε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Ζάππειο εκπληρώνοντας την υπόσχεση που είχε δώσει ότι θα φορούσε γραβάτα, μόνο όταν έπαιρνε μια καλή συμφωνία για το χρέος Ο Αλέξης Τσίπρας κλείνοντας είπε χαρακτηριστικά: “Εκπλήρωσα το στοίχημα, φόρεσα τη γραβάτα, αλλά τις μάχες όλα αυτά τα χρόνια τις έδινα με τη στολή εργασίας, χωρίς τη γραβάτα. Όπως την έδινα τη μάχη χωρίς τη γραβάτα και στα επίσημα και στα ανεπίσημα, έτσι θα συνεχίσω και τώρα, να τη δίνω”, και την έβγαλε τονίζοντας ότι είναι πολλές οι μάχες που πρέπει να δώσει ακόμα στη συνέχεια για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών».[2] Κάπως έτσι, για τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, η γραβάτα έγινε ένα ακόμη αντικείμενο λατρείας∙ ένα αντικείμενο με μαγικές ιδιότητες που καλεί το εκλογικό ακροατήριο να αποδεχτεί τις αποφάσεις του Eurogroup με τους όρους και τους τρόπους μιας μυστικιστικής ύπνωσης για τις επιτυχίες της κυβέρνησης.

Η «γραβάτα – φετίχ», ένα εξ ορισμού «ξένο σώμα» πάνω στο σώμα του πρωθυπουργού έγινε το σύμβολο μιας μετατοπισμένης ευχαρίστησης. Το φετιχιστικό αντικείμενο άλλωστε δεν προκαλεί ευχαρίστηση για αυτό που είναι αλλά για την ευχαρίστηση που υποκαθιστά. Η αισθητικοποίηση της πολιτικής μέσω της ενδυματολογικής λεπτομέρειας —εν προκειμένω, της γραβάτας—, δεν είναι μόνο ένα θέμα μόδας. Ήδη από τη δεκαετία του ’60, άλλωστε, ο Ρολάν Μπαρτ μελετώντας το «σύστημα της μόδας», υποστήριζε πως «κάθε σωματικό κάλυμμα […] εντάσσεται σε ένα οργανωμένο, κανονιστικό, κοινωνικά καταξιωμένο μορφικό σύστημα. Ο άνθρωπος ντύνεται για να ασκήσει τη σημαίνουσα λειτουργία» αυτού του συστήματος, ενεργοποιώντας τη γλώσσα των συμβόλων.^[3] Σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, η γραβάτα του κ. Τσίπρα θα μπορούσε να θεωρηθεί μια επιμέρους «γλώσσα» που αναδεικνύει τη φετιχιστική λεπτομέρεια της εξουσίας: μέσω αυτής ενεργοποιείται ένα σύστημα σημείων που μεταδίδει νοήματα όχι μόνο για τον ενδυματολογικό κώδικα αλλά για να τον τρόπο που ένα πρόσωπο εκθέτει δημόσια το «φαίνεσθαι» της εξουσίας, με όρους λαϊκής λατρείας.

Για τον πρωθυπουργό, λοιπόν, η γραβάτα ταυτίστηκε με τις εθνικές προσδοκίες, με την έξοδο από τα Μνημόνια, με την «περήφανη διαπραγμάτευση» κ.λπ. Το γεγονός άλλωστε ότι ο κ. Τσίπρας φόρεσε μια γραβάτα αρκετά όμοια με αυτή που του χάρισε πρόσφατα ο κ. Ζάεφ έχει και αυτό τη δική του ξεχωριστή σημασία. Από τη «συμφωνία για το Μακεδονικό» έως την επιμήκυνση του ελληνικού χρέους δημιουργείται, έτσι, μια αλυσίδα «επιτυχιών», που μέσα στον πυκνό χρόνο της συγκυρίας εμφανίζεται ως επιστροφή στην κανονικότητα. Ταυτόχρονα, το λευκό πουκάμισο χωρίς γραβάτα εκλαμβάνεται ως «στολή εργασίας» και μάλιστα συνοδευμένη από τις μπαρουτοκαπνισμένες προκλήσεις του πολέμου «εκεί έξω». Με τα λόγια του πρωθυπουργού: «Κερδίσαμε μια μάχη, όχι όμως τον πόλεμο. Ο πόλεμος είναι εκεί έξω. Υπάρχουν συμπολίτες μας που ακόμα χρειάζονται συμπαράσταση, αγώνα, μάχη. Υπάρχουν αδικίες εκεί έξω που χρειάζεται να τις αποκαταστήσουμε και θα δώσουμε τη μάχη για να τις αποκαταστήσουμε και κάθε φορά που θα πετυχαίνουμε νίκες, θα φοράμε και γραβάτες».[4]

Ας κρατήσουμε αυτή την τελευταία φράση: «κάθε φορά που θα πετυχαίνουμε νίκες, θα φοράμε και γραβάτες». Η γραβάτα, από απλή ενδυματολογική επιλογή της καθημερινότητας μετατρέπεται σε αισθητική ικανοποίηση νίκης, στη βάση μιας προκατασκευασμένης συγκίνησης, πολιτικά στρατευμένης βέβαια στον «δίκαιο» αγώνα της κυβέρνησης. Σε αυτό όμως το κρίσιμο σημείο της ρητορικής του πρωθυπουργού κρύβεται και το επικοινωνιακό λάθος του. Όπως σωστά σημείωνε, ήδη από το 1967, ο Ουμπέρτο Έκο, «αυτό το φαινόμενο, να νιώθουμε μια συγκίνηση προκατασκευασμένη και κωδικοποιημένη, ονομάζεται kitsch».[5] Το «κιτς», η συναισθηματική επίδραση, δηλαδή, μιας επιλογής που δεν οφείλεται στη χρηστική αξία ενός ενδύματος ή στην κοινωνική γοητεία του αλλά στη συμβολική του λατρεία δεν επιδεικνύει μόνο την «πλαστότητα των περιστάσεων» του θαυμασμού του αλλά παγιδεύει το ίδιο το σύμβολο σε αυτό που υποτίθεται πως αρνείται. Η χρήση της γραβάτας, αμήχανη, αλλοιωμένη και προσημειωμένη εξ αρχής, συνδέθηκε με το επιβεβλημένο κύρος μιας «μάχης», που υπερβαίνει την ενδυματολογική επιλογή για να καταναλωθεί από το λαό ως υπεροχή και επίδειξη. Ο δραματοποιημένος μύθος της γραβάτας (η σύνδεσή της, δηλαδή, με το χρέος) έγινε σταδιακά μια εξουσιαστική εκκεντρικότητα που μετέτρεψε την προπαγάνδα σε πρόκληση και την πρόκληση σε κιτς. Για αυτό και δεν άργησε το Ζάππειο των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ να γίνει αντικείμενο σάτιρας και χλεύης.

Πέρα όμως από τη «σημειολογία της γραβάτας», υπάρχει και το πραγματικό περιεχόμενο του Eurogroup: η λιτότητα διαρκείας, η οριακή στήριξη στις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, τα εμπόδια στην επίτευξη της ανάπτυξης, τα ασφυκτικά πρωτογενή πλεονάσματα, η εκτίναξη της άνισης σχέσης χρέους και ΑΕΠ.[6] Προφανώς δεν πρόκειται ούτε για θρίαμβο ούτε για θρήνο. Πρόκειται απλώς για το αποτέλεσμα μιας τυχοδιωκτικής πολιτικής μιας κυβέρνησης που ποτέ δεν κατάλαβε πως στο Eurogroup δεν ασχολούνται με τη μυθολογία μιας γραβάτας.

[1] https://thecaller.gr/callers-choice/otan-tsipras-elege-epimikinsi-makritero-skini-na-kremastoume/

[2] http://www.avgi.gr/article/10811/8990465/al-tsipras-tis-maches-tis-edina-ola-auta-ta-chronia-me-te-stole-ergasias-ochi-me-grabbata-

[3] Βλ. http://booksjournal.gr/slideshow/item/2505-h-moda-tou-barthes

[4] http://www.avgi.gr/article/10811/8990465/al-tsipras-tis-maches-tis-edina-ola-auta-ta-chronia-me-te-stole-ergasias-ochi-me-grabbata-

[5] Umberto Eco, Η σημειολογία στην καθημερινή ζωή, μτφρ. Αντώνης Τσοπάνογλου, Μαλλιάρης-Παιδεία Α. Ε., Αθήνα, 1999 (α’ έκδοση, 1982), σ. 110.

[6] Βλ. αναλυτικά : https://kinimaallagis.gr/enimerotiko-simeioma-tou-tomea-epikoinonias-gia-tis-apofaseis-tou-eurogroup/

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Ανώμαλα ρήματα

 

from dimart https://ift.tt/2MnehmS
via IFTTT

Μαλαματένια λόγια

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1396
DJ της ημέρας, η Ουρανία Σόκαλη

Τα «Μαλαματένια λόγια» είναι ένα τραγούδια που 44 χρόνια μετά την κυκλοφορία του ακούγεται ακόμα. Από τον Χαράλαμπο Γαργανουράκη μέχρι τον Γιάννη Χαρούλη, τρεις γενιές ερμηνευτών (και ακροατών, κατά συνέπεια) το κρατούν με μεγάλη επιτυχία στην επικαιρότητα. Θεωρείται ήδη κλασικό. Και δικαίως: πρόκειται για μεγάλο τραγούδι.

Περιλαμβάνεται στον δίσκο Θητεία, ο οποίος ηχογραφήθηκε τον Νοέμβριο του 1973 (σε μια μεγάλη στιγμή της νεότερης ιστορίας μας) και κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1974, δηλαδή λίγους μήνες πριν πέσει η χούντα. Ο δίσκος περιλαμβάνει 9 τραγούδια σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου και στίχους Μάνου Ελευθερίου. Τραγουδούν οι Λάκης Χαλκιάς, Χαράλαμπος Γαργανουράκης και Τάνια Τσανακλίδου. (Για τους δύο τελευταίους, μάλιστα αυτή ήταν η πρώτη τους δισκογραφική εμφάνιση.)

Τα τραγούδια, πριν ηχογραφηθούν, τα είχε παρουσιάσει ο Νίκος Ξυλούρης στη Λήδρα το 1973. Το φυσιολογικό θα ήταν να τα πει και στον δίσκο. Όμως, στο μεσοδιάστημα ο Μαρκόπουλος παρεξηγήθηκε με τον Ξυλούρη (δεν ξέρω τον λόγο, αλλά έχοντας ακούσει ιστορίες για τους δύο πρωταγωνιστές θεωρώ βέβαιο ότι ο συνθέτης παρεξηγήθηκε μόνος του· ο Ξυλούρης ήταν άγιος!), και για να τον πικάρει, φώναξε στη θέση του τον Γαργανουράκη που τότε ήταν ακόμα άγνωστος στην Αθήνα. (Ο οποίος Γαργανουράκης δεν ήξερε αυτό το παρασκήνιο, και όταν αργότερα –μετά την κυκλοφορία του δίσκου– το έμαθε, έγινε έξαλλος με τον Μαρκόπουλο: αν το ήξερε, δεν θα έμπαινε στη μέση – γιατί ο Ξυλούρης, είπαμε, ήταν άγιος!)

Τα «Μαλαματένια λόγια» δεν ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία του δίσκου: το πρώτο της πρώτης πλευράς, «Τα λόγια και τα χρόνια», ακουγόταν περισσότερο τότε. (Και τα δύο, πάντως, κέρδισαν το στοίχημα του χρόνου.) Το τραγούδι αποτελείται από 8 στροφές των 6 στίχων, με ομοιοκαταληξία της μορφής Α-Β-Α-Β-Α-Β. Δεν υπάρχει ρεφρέν: και οι 8 στροφές ακολουθούν τη βασική μινόρε μελωδία. (Την οποία μελωδία, λέγεται πως ο Μαρκόπουλος την είχε γράψει σε ηλικία 13 ετών για να επενδύσει με δική του μουσική τα κάλαντα!)

Οι στίχοι είχαν ήδη δημοσιευτεί στην τρίτη ποιητική συλλογή του Ελευθερίου, τα Ξόρκια (1973). Υπάρχουν διαφορές μεταξύ ποιήματος και στίχων. Η σειρά των στροφών είναι διαφορετική (επιλογή του Μαρκόπουλου) και από το τραγούδι λείπει η τελευταία στροφή του ποιήματος. (Για την ιστορία, η στροφή που λείπει: Τα δίχτυα που είχα ρίξει στο σκοτάδι / τα φέραν καταπάνω μου οι καιροί. / Κι είδα τις έξι βρύσες μου σημάδι / ληστές να τις φυλούν και θυρωροί. / Χρυσά κυπαρισσόμηλα στον Άδη / και που κανείς ποτέ δεν ιστορεί.) Επίσης, η λογοκρισία της χούντας ζήτησε δύο αλλαγές: η «Παρασκευή» (γιατί Παρασκευή έγινε το πραξικόπημα – και μάλιστα τη Μεγάλη Παρασκευή του 1967) μετατράπηκε σε «μέρα κακή» και η «συμμορία» (γιατί η συμμορία είναι λέξη που αρέσει στις συμμορίες) σε «κομπανία». Βέβαια, οι στίχοι βρίθουν αναφορών οι οποίες, για κάποιον λόγο, δεν ενόχλησαν τους λογοκριτές. Περίεργο. Δεν θα περίμενε κανείς να πιάσουν τις αναφορές στον Σεφέρη (ο θάνατος του οποίου το 1971 έχει συνδεθεί με μια ιστορική διαδήλωση στην Αθήνα), αλλά, όσο ανόητοι και να ήταν, δεν εξηγείται πώς άφησαν αναφορές που βγάζουν μάτια, όπως, λ.χ., η «Καισαριανή». Ίσως τα αντανακλαστικά τους να είχαν ατονήσει μπροστά στο προδιαγεγραμμένο τέλος.

Οι στίχοι είναι εξαιρετικοί. Η ιστορία αλλιώς. Λόγω των συνθηκών (η χούντα δεν τελείωσε το ’73, κυριολεκτικά), δεν λένε τα πράγματα με το όνομά τους – και αυτό τελικά λειτουργεί υπέρ τους (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι, κατά κανόνα, ο ποιητής επωφελείται λογοκρινόμενος!) Πολλές οι αναφορές, πολλές και οι ερμηνείες. Δεν θα μπω στην κουβέντα, είναι άχαρη. Ό,τι καταλαβαίνει ο καθένας, καλώς το καταλαβαίνει. Έτσι λειτουργεί το πράγμα. Δεν αντιλέγω πως είναι κέρδος να πάει κανείς από το τραγούδι στην «Ελένη» και στο «Επί ασπαλάθων» του Σεφέρη. Αλλά η αμεσότητα ενός τραγουδιού υπερβαίνει τα φιλολογικά δεκανίκια: είναι κι αυτό μέρος της δύναμής του στο πεδίο της λαϊκής τέχνης.

Δύσκολοι στίχοι, αλλά πέρασαν (με διάφορους τρόπους, έστω) στον κόσμο. Μέχρι και ο Γιώργος Ζαμπέτας, όταν τους άκουσε, «σκάλωσε». Αξίζει να παραθέσω πώς αφηγείται το περιστατικό ο ίδιος ο Ελευθερίου:

– Γράψατε 400 και πλέον τραγούδια σε πέντε δεκαετίες, ξεκινώντας κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής σας θητείας στα Γιάννενα. Πώς ήταν η διαδρομή μέχρι σήμερα;

– Ήταν δύσκολη. Αν μετάνιωσα για κάτι, είναι που δεν έγραψα λαϊκά – ερωτικά τραγούδια, ενώ μπορούσα. Ιδιαίτερα με τον εξαίσιο Γιώργο Ζαμπέτα, ο οποίος ήταν και στενός μου φίλος. Κάποτε θέλησε να του διαβάσω ένα-δυο τραγούδια που είχε μελοποιήσει ο Γιάννης Μαρκόπουλος. «Για να δούμε τι άλλα τραγούδια γράφεις;», μου είπε. Του διάβασα ένα μεγάλο σε διάρκεια τραγούδι. Ήταν τα «Μαλαματένια λόγια». Το άκουσε με προσοχή και όταν τελείωσε μού είπε: «Βρε Μάνο μου, είναι ωραία αυτά που γράφεις, αλλά αυτό δεν είναι τραγούδι, είναι κατάθεση στον Άρειο Πάγο».

[από συνέντευξη του Μάνου Ελευθερίου με τη Γιώτα Συκκά στην Καθημερινή, 4/9/2016]

Από αυτήν την «κατάθεση στον Άρειο Πάγο», θα κλείσω με το δικό μου αγαπημένο απόσπασμα: Τ’ αηδόνια σε χτικιάσανε στην Τροία / που στράγγιξες χαμένα μια γενιά / καλύτερα να σ’ έλεγαν Μαρία / και να ’σουν ράφτρα μες στην Κοκκινιά. Δεν έχω ακούσει/διαβάσει καλύτερο «άδειασμα» της Ωραίας Ελένης!

[Ας ακούσουμε την πρώτη (την κλασική, από το LP) και την τελευταία –μέχρι στιγμής!– εκτέλεση (Χαρούλης, από συναυλία στο Θέατρο Πέτρας τον Ιούνιο του 2018). Και από κάτω οι στίχοι.]

Μαλαματένια λόγια

Μαλαματένια λόγια στο μαντήλι
τα βρήκα στο σεργιάνι μου προχθές
τ’ αλφαβητάρι πάνω στο τριφύλλι
σου μάθαινε το αύριο και το χθες
μα εγώ περνούσα τη στερνή την πύλη
με του καιρού δεμένος τις κλωστές

Τ’ αηδόνια σε χτικιάσανε στην Τροία
που στράγγιξες χαμένα μια γενιά
καλύτερα να σ’ έλεγαν Μαρία
και να ’σουν ράφτρα μες στην Κοκκινιά
κι όχι να ζεις μ’ αυτή την κομπανία
και να μην ξέρεις τ’ άστρο του φονιά

Γυρίσανε πολλοί σημαδεμένοι
απ’ του καιρού την άγρια πληρωμή
στο μεσοστράτι τέσσερις ανέμοι
τους πήραν για σεργιάνι μια στιγμή
και βρήκανε τη φλόγα που δεν τρέμει
και το μαράζι δίχως αφορμή

Και σαν τους άλλους χάθηκαν κι εκείνοι
τους βρήκαν να γαβγίζουν στα μισά
κι απ’ το παλιό μαρτύριο να `χει μείνει
ένα σκυλί τη νύχτα που διψά
γυναίκες στη γωνιά μ’ ασετυλίνη
παραμιλούν στην ακροθαλασσιά

Και στ’ ανοιχτά του κόσμου τα καμιόνια
θα ξεφορτώνουν στην Καισαριανή
πώς έγινε με τούτο τον αιώνα
και γύρισε καπάκι η ζωή
πώς το ’φεραν η μοίρα και τα χρόνια
να μην ακούσεις έναν ποιητή

Του κόσμου ποιος το λύνει το κουβάρι
ποιος είναι καπετάνιος στα βουνά
ποιος δίνει την αγάπη και τη χάρη
και στις μυρτιές του Άδη σεργιανά
μαλαματένια λόγια στο χορτάρι
ποιος βρίσκει για την άλλη τη γενιά

Με δέσαν στα στενά και στους κανόνες
και ξημερώνοντας Παρασκευή
τοξότες φάλαγγες και λεγεώνες
με πήραν και με βάλαν σε κλουβί
και στα υπόγεια ζάρια τους αιώνες
παιχνίδι παίζουν οι αργυραμοιβοί

Ζητούσα τα μεγάλα τα κυνήγια
κι όπως δεν ήμουν μάγκας και νταής
περνούσα τα δικά σου δικαστήρια
αφού στον Άδη μέσα θα με βρεις
να με δικάσεις πάλι με μαρτύρια
και σαν κακούργο να με τιμωρείς

from dimart https://ift.tt/2Ki9dj2
via IFTTT

Have you ever seen the rain?

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1395
DJ της ημέρας, ο Mark A.S. Red

Τραγούδια που άκουσα ανάμεσα σε λέξεις_8

676. «Αλλά ακόμα και εάν σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μπορώ να κάνω λάθος — δεν είναι δυνατό να βρίσκομαι υπό την επήρεια κάποιου φάρμακου;» Εάν είμαι ναρκωμένος και το φάρμακο με έχει καταστήσει αναίσθητο, τότε αυτή τη στιγμή δεν μιλάω ούτε σκέφτομαι πραγματικά. Δεν μπορώ στα σοβαρά να υποθέσω ότι αυτή τη στιγμή ονειρεύομαι. Κάποιος που, ενώ ονειρεύεται, λέει «Ονειρεύομαι», ακόμα κι αν το πει φωναχτά, δεν έχει περισσότερο δίκιο απ’ ό,τι αν πει στο όνειρό του «Βρέχει», την ώρα που πραγματικά βρέχει. Ακόμα κι αν το όνειρό του συνδεόταν πράγματι με τον θόρυβο της βροχής.

– Λούντβιχ Βίττγκενσταϊν, Περί βεβαιότητος (μετάφραση: Μίλτος Θεοδοσίου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2018, σ. 190)

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι• αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

from dimart https://ift.tt/2IjnM4k
via IFTTT

Happy birthday, Frances McDormand

—της Ειρήνης Βεργοπούλου—

Πιο badass —με την καλή έννοια— δεν γίνεται.

Δυο Όσκαρ, από ένα Τόνυ και Έμμυ, [* το «Τριπλό Στέμμα» της υποκριτικής], Μπάφτα, Χρυσές Σφαίρες, άπειρες άλλες υποψηφιότητες και διακρίσεις, ερμηνείες στο θέατρο, και δεν συμμαζεύεται. Ρόλοι, κάποιοι από τους οποίους έχουν περάσει στις λίστες με τους καλύτερους για γυναίκες στο σινεμά στις τελευταίες δεκαετίες.

H Άμπυ στο Μόνο Αίμα, η Ντοτ στο Αριζόνα Τζούνιορ, η ανεπανάληπτη Μαρτζ στο Φάργκο, η κ. Πελ στο Ο Μισισιπής καίγεται και φέτος η Μίλντρεντ Χέιζ στις Τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ Μιζούρι, μια ίσως υπερεκτιμημένη, αλλά δυνατή ταινία, ένας φοβερός γυναικείος χαρακτήρας, ένα θριαμβευτικό Όσκαρ — που η Φράνσις το παρέλαβε σαρωτικά και άβαφη περίπου, ένα παράδοξο, στην εποχή των ινσταγκραμικών φίλτρων και του ..ροκοκό μέικ απ.

Γεννημένη στο Ιλινόι στις 23 Ιουνίου 1957, αρχικά ονομάστηκε Σύνθια Αν, αλλά μετονομάστηκε σε Φράνσις Λουίζ από τους καναδούς θετούς γονείς της, τους Μακ Ντόρμαντ. Σπούδασε θέατρο στο κολέγιο και απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα αργότερα από τη δραματική σχολή του Γέιλ.

Κυρία Τζόελ Κοέν από το 1984 (ή, ο Κοέν έγινε φέτος το 2018 ο κύριος Μακντόρμαντ;) Μαμά από το 1995 του επίσης υιοθετημένου Πέντρο από την Παραγουάη. «Φωνή» της καπιτέν Chantel Dubois, στο Μαδαγασκάρη 3, παρεμπιπτόντως, τραγουδώντας το Non, je ne regrette rien.

Υπέρμαχος —και επίσημα δια μέσου του λόγου της, όταν πήρε το Όσκαρ— της ίσης κατανομής ρόλων και δύναμης σε γυναίκες και άλλα μέλη του πληθυσμού στη βιομηχανία του σινεμά, αλλά και η ωραιότερη, κομψότερη «ουράνια» φιγούρα στο αλλοπρόσαλλο και περίεργο φετινό Met Gala της μόδας.

Εντάξει, πόσο πιο πολύ να μας αρέσει αυτή η γυναίκα;

Κυρίες και κύριοι, η Frances!

Μόλις πρόσφατα, στις 14 Ιουνίου, σε εκδήλωση για τις γυναίκες στα φιλμ, που έγινε στο Λος Άντζελες, αναφέρθηκε ξανά στον όρο “inclusion rider”, όπως είχε κάνει και στα Όσκαρ, δηλαδή στην απαίτηση / προϋπόθεση να συμμετέχουν μέλη από όλες τις κοινωνικές ομάδες στη δημιουργία μιας ταινίας. Η στάση της εδώ είναι μια αναφορά στο χαρακτήρα της Μίλντρεντ από τις «Πινακίδες».

 

* * *

Εδώ άλλα Επετειακά

from dimart https://ift.tt/2MguhqM
via IFTTT