Lots of gingerbread men

Αυτό δεν είναι τραγούδι # 584
Dj της ημέρας, ο Γιώργος Τσακνιάς

Ετοιμαστείτε ψυχολογικά γιατί εντός ολίγου πρόκειται να μάθετε πότε χρονολογείται η πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση ανθρωπόμορφων μπισκότων από τζιντζερόψωμο. Η πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση ανθρωπόμορφων μπισκότων από τζιντζερόψωμο, λοιπόν, χρονολογείται στην εποχή της Ελισάβετ Α΄της Αγγλίας (1533-1603). Παραδίδεται πως η τελευταία των Τυδώρ παρήγγειλε να σερβιριστούν σε επίσημο γεύμα gingerbread biscuits με τη μορφή των καλεσμένων της. Έκτοτε, τα ανθρωπόμορφα μπισκότα από τζιντζερόψωμο, οι gingerbread men δηλαδή (ένα πολύ spooky βήμα προς το ακόμα πιο ανθρωπόμορφο), έχουν κατ’ επανάληψη εμφανιστεί στη —λαϊκή ή μη— τέχνη, όχι μόνο της Αγγλίας: από τα παραμύθια των αδελφών Γκριμ μέχρι τη λίμνη των Κύκνων του Τσαϊκόφσκι και το Μάπετ Σόου.

Κάπου στη διαδρομή, οι gingerbread men έκαναν ένα πέρασμα και από τους στίχους του κυρίου Syd Barrett και συγκεκριμένα το The Bike, που περιλαμβάνεται στο The Piper at the Gates of Dawn, το πρώτο LP των Pink Floyd.

I’ve got a clan of gingerbread men.
Here a man, there a man, lots of gingerbread men.
Take a couple if you wish. They’re on the dish.

Εδώ ίσως κολλάει να χρησιμοποιήσουμε μια μάλλον αστεία —και πάντως ακατανόητη, αν την καλοσκεφτείς— έκφραση και να πούμε ότι «δύσκολα θα μπορούσαν να λείπουν οι gingerbread men από αυτό το τραγούδι» (τη χρησιμοποιούμε καταχρηστικά, αλλά πάντα καταχρηστικά χρησιμοποιείται — οπότε πού η κατάχρηση; Ε;) Είναι το ίδιο κομμάτι όπου ο Syd μάς ενημερώνει ότι έχει ένα ποντίκι και το αποκαλεί Τζέραλντ, αν και δεν ξέρει γιατί. Α, επίσης είναι το ίδιο κομμάτι όπου ο ιδιοφυής Barrett αφήνει με σχεδόν επιθετική αθωότητα τον ναρκισισμό του αχαλίνωτο: «You’re the kind of girl that fits in with my world» — σα να λέμε, είσαι ο τύπος γυναίκας που ταιριάζει στην καρακοσμάρα Μου. Δεν πειράζει· οι ιδιοφυίες είναι νάρκισσοι (αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι οι νάρκισσοι είναι ιδιοφυίες).

Το Bike είναι πολύ καλό δείγμα της στιχουργικής μεθόδου του Barrett, που έπαιζε με το nonsense humour και με την παιδικότητα. Όσο για τη μέθοδό του στη μουσική σύνθεση, την καταλαβαίνει κανείς καλύτερα στους προσωπικούς του δίσκους, The Madcap Laughs και Barrett (και οι δύο του 1970). Ή, μάλλον, δεν την καταλαβαίνει κανείς πουθενά: διαβάζοντας τις αναμνήσεις των συνεργατών και φίλων του (π.χ. του Gilmour, που βοήθησε πολύ στη δημιουργία αυτών των δύο LP) δεν υπήρχε ακριβώς μέθοδος. Οι μουσικοί δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τον Syd, έβλεπαν και άκουγαν τι έπαιζε και ακολουθούσαν· συνεπώς, ήταν διαρκώς μια νότα πίσω, έλεγε αργότερα ο παραγωγός Malcolm Jones. Στο μέτρο επίσης έκανε πράγματα ακατανόητα: έβγαζε ή έβαζε ξαφνικά κάπου ένα όγδοο — μόνο μια φορά, σε ένα μέτρο μέσα σε ένα τραγούδι. Ήταν ό,τι χειρότερο για τους υπόλοιπους μουσικούς· κι όμως, το άκουγες μετά και καταλάβαινες ότι είχε δίκιο. Ακουγόταν καλύτερα έτσι. Κι ας μην μπορούσες —μάλλον ούτε και ο ίδιος— να πεις γιατί ήταν καλύτερα.

Ο Barrett ήταν το ίνδαλμα του πρόσφατα εκδημήσαντος Bowie. Ο ίδιος (ο Bowie, όχι ο Barrett) είχε πει ότι ένας λόγος γιαυτό ήταν ότι ο Syd πρώτος απενοχοποίησε την αγγλική προφορά στη ροκ. Οι Beatles π.χ. τραγουδούσαν με μια γενική προφορά στην οποία τα βρετανικά στοιχεία είχαν λειανθεί, πολλά αμερικάνικα στοιχεία είχαν εισαχθεί τεχνητά· υπάρχουν σημεία στα τραγούδια τους όπου ανιχνεύονται χαρακτηριστικά της προφοράς του Λίβερπουλ, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κανείς να πει ότι ακούγοντάς τους ακούς την προφορά του Λίβερπουλ τη δεκαετία του ’60. Ο Syd λοιπόν τραγούδησε όπως ακριβώς μιλούσε με τους φίλους του. Ο Bowie τον ακολούθησε και σε αυτό αλλά και σε πολλά στοιχεία του τρόπου σύνθεσης και performance του και εξελίχθηκε εν τέλει σε αυτό που στην τραγικά σύντομη καριέρα του ο Syd είχε φανεί ότι θα μπορούσε να γίνει: ιδιοφυής και πρωτότυπος καλλιτέχνης και ταυτόχρονα αγαπημένο λαϊκό είδωλο.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στοdimartblog@gmail.com.

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

from dimart http://ift.tt/1PATI4u
via IFTTT