Ρεπορτάζ αγοράς

—της Μαρίας Τοπάλη—

Δεν άλλαζα παρά λίγες λέξεις μαζί τους. Δεν ήξεραν ούτε ποια είμαι ούτε πού δουλεύω. Φαίνεται όμως ότι μερικοί διαισθάνθηκαν, εκείνες τις πολύ μαύρες μέρες του Ιουλίου 2015, τί σκεφτόμουν. Ή έτσι μου αρέσει να το φαντάζομαι, εκ των υστέρων. Μπορεί απλώς να είχαν δει την Καθημερινή διπλωμένη σε καμιά τσέπη μπουφάν, και να είχαν βγάλει τα συμπεράσματά τους. Όπως γινόταν παλιά, αλλά αντίστροφα. Ο περιπτεράς στη Θεσσαλονίκη έδινε στον πατέρα μου Το Βήμα διπλωμένο προς τα μέσα, από μόνος του, χωρίς να του το έχει ποτέ ζητήσει (δεκαετία του 70).

Δυο από αυτούς, όμως, δεν θα τους ξεχάσω ποτέ. Την ώρα που αγόραζα το προϊόν από το μαγαζί του, την Παρασκευή πριν το δημοψήφισμα, θα πρέπει να τον κοίταξα με άγριο, απελπισμένο βλέμμα. Ίσως να υπήρχε κι ένα ερωτηματικό, ίσως να μου ξέφυγε κάτι σαν «πώς τα βλέπετε»; Σκέτο, χωρίς άλλο στίγμα. Με κοίταξε φευγαλέα, έχοντας ήδη αρχίσει να εξυπηρετεί άλλο πελάτη. Χαμήλωσε τη φωνή κι έσκυψε προς το μέρος μου: «Μην ελπίζετε», μου είπε. «Δεν ξέρετε τί ακούω όλη μέρα εδωμέσα» κι ένευσε με το κεφάλι δείχνοντας ολόγυρα. «Μην ελπίζετε.» Ένας άνθρωπος ολότελα ξένος, είχε διαβάσει τη σκέψη μου και μου είχε πει να μην ελπίζω. Χωρίς καθόλου συμφραζόμενα. Το μισό ποτήρι φρίκη, τ’ άλλο μισό, παρηγοριά. Ο άλλος, ένας νεότερος πωλητής, σε άλλο μαγαζί, αποφασισμένος ήδη να μεταναστεύσει, δεν κρατιόταν, μιλούσε έξω από τα δόντια. Δεν ήταν και το μαγαζί δικό του, δεν φοβόταν μη χάσει την επαναστατημένη πελατεία. Αυτό ήταν όλο κι όλο, εκείνες τις μέρες. Κι άλλοι άνθρωποι βέβαια μου μίλησαν, αλλά γνωστοί. Κρυφά, κι αυτοί, ψιθυριστά, φοβισμένα.

Τον Σεπτέμβριο άρχισα να γίνομαι αποδέκτης «συγνώμης» και, καθώς δεν εκπροσωπώ παρά τον εαυτό μου, συνάγω εξ αυτού ότι θα πρέπει, το διάστημα που μεσολάβησε, να μου είχαν σύρει τα μύρια όσα σε μένα και στους όμοιούς μου, για να νιώθουν τώρα την ανάγκη της συγνώμης. Δεν είχα τίποτα να πω, ούτε και τώρα έχω. Ανασήκωσα τους ώμους, που είναι διαρκώς κουρασμένοι. Οι άνθρωποι όμως αυτοί με τον καιρό απλώς πληθαίνουν και, εδώ και λίγες βδομάδες, φαίνεται πως δεν φοβούνται πια και τόσο. Οι γνωστοί, μου τα λένε κατ’ ιδίαν, τους αγνώστους, τους ακούω πια στον δρόμο. Στα πέριξ της Βαρβακείου, το επαναστατικό κλίμα δεν έχει κοπάσει: έχει βουλιάξει. Πριν 7 ημέρες άκουσα μια στιχομυθία. Ήταν ανάμεσα σε δυο «μπαρμπάδες», τυπικούς «επαγγελματίες» της περιοχής. «Στα χα πειειειειειεί» του φώναζε ο ένας, έχοντας βγει στην είσοδο του μαγαζιού του, κι ο άλλος, διασχίζοντας ήδη τον δρόμο, στράφηκε και του φώναξε «τα είπες, αλλά δεν σε πίστεψα, εγώ ήθελα να πιστέψω τον Τσίπρα». Σήμερα, σε άλλο μαγαζί (στα μαγαζιά των καλοκαιρινών ψιθύρων καθιερώθηκε, στο μεταξύ, μια μοναδική στάση: όποτε με βλέπουν, με χαιρετούν με ένα πολύ επίσημο «γεια σας, πώς είστε;», σχεδόν δυσθεώρητο για τα ήθη της περιοχής- θέλοντας να διατηρήσουν τη βεβαιότητα της αναγνώρισης και της συνεννόησης- αχ, αυτό το 40% με τα σφιγμένα δόντια του καλοκαιριού, τα σφιγμένα σκυλόδοντά μας, του καλοκαιριού…..)- σε άλλο μαγαζί, λοιπόν, με τον ιδιοκτήτη του οποίου καμία οικειότητα δεν είχα: «Πώς είστε;», μου λέει, κι ένιωσα αμέσως πως θα ξεκινούσε άλλη μία εξομολόγηση ενός αγνώστου. Αυτός, σίγουρα πάντως δεν ήξερε πως διαβάζω Καθημερινή. Ζήτημα να έχω ψωνίσει από κει μια-δυο φορές ακόμα. Ήθελε όμως να ξεφορτώσει στη φάτσα μου, δεν άντεχε. «Πώς τα βλέπετε;» συνέχισε μόνος του, κι εγώ γέλασα, «τον ψήφισα», μου λέει, «πίστεψα ότι θα επαναφέρει τα 750 ευρώ», και συνέχισε να γελάει, κι έλεγε κάτι σαν «καλά να πάθουμε» και «πάντα μας φταίγανε οι άλλοι» και γελούσε. Μια ώρα αργότερα, το νεαρό αγόρι, προσωρινός στη δουλειά του αυτός, «βλέπετε η Κύπρος;» μου λέει. Πρώτη φορά τον έβλεπα κι αυτόν, τί διάολο. «Η Κύπρος, ελληνόφωνη, μικρή, τα κατάφερε.» «Δεν φεύγεις, καλύτερα, παιδί μου, τί να κάνεις εδώ αφού σκέφτεσαι έτσι;» μου ξέφυγε — και, πριν προλάβω να αυτολογοκριθώ, μου είπε «μα φεύγω βέβαια, σε ένα μήνα, μαζεύω τα τελευταία λεφτά, Αγγλία».

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από τη στήλη Παροράματα και ημαρτημένα

from dimart http://ift.tt/1oMBFyO
via IFTTT