Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

Jerry’s breakdown

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1107
Dj της ημέρας, ο Γιώργος Τσακνιάς

Ο Jerry Garcia έπαιζε μουσική όλη μέρα, κάθε μέρα, για όλη τη ζωή του. Στη λίστα του Rolling Stone με τους εκατό σημαντικότερους κιθαρίστες όλων των εποχών, κατείχε τη 13η θέση. Ο ίδιος, ωστόσο, ήταν αυστηρός με τον εαυτό του ως κιθαρίστα και με τους Grateful Dead, το συγκρότημά του επί 30 χρόνια: «κοροϊδεύουμε τον κόσμο», έλεγε κάθε τόσο — μάλλον υπερβολικά.

Αντιθέτως, θεωρούσε πως ήταν καλός στο μπάντζο· όχι απλώς καλός, ένας από τους καλύτερους bluegrass banjo players της εποχής του. Και μάλλον δεν είχε άδικο: ιδού ο Jerry σε μια επίδειξη δεξιοτεχνίας στο μπάντζο με τους Old & and in the way, ένα από τα πολλά συγκροτήματα στα οποία συμμετείχε, πέρα από τους Grateful Dead. Μαζί του, ο David Grisman στο μαντολίνο, ο Peter Rowan στην κιθάρα, ο θρυλικός bluegrass βιολιστής Vassar Clements και ο John Kahn στο κοντραμπάσο.

Jerry_Sara

Ντουέτο με την πρώτη γυναίκα του, δυο χρόνια
πριν από τη δημιουργία των Grateful Dead

s-l1600

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Αυτό δεν είναι τραγούδι Tagged: bluegrass, David Grisman, Grateful Dead, Γιώργος Τσακνιάς, Μουσική, John Kahn, Peter Rowan, Rolling Stone, Vassar Clements

from dimart http://ift.tt/2wmeJwQ
via IFTTT

Ιστότοπος Εμμανουήλ Κριαρά

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (ΙΝΣ) του ΑΠΘ παρέδωσε στη δημοσιότητα τον «Ιστότοπο Εμμανουήλ Κριαρά» του Ινστιτούτου, μία ηλεκτρονική εφαρμογή η οποία αξιοποιεί τη δωρεά της Βιβλιοθήκης και σημαντικού τμήματος του Αρχείου που ο κορυφαίος Έλληνας φιλόλογος κληροδότησε στο Ινστιτούτο με τη διαθήκη του.

Ο «Ιστότοπος Εμμανουήλ Κριαρά» του Ινστιτούτου υλοποιήθηκε χάρη σε πρωτοβουλία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), που κάλυψε με δωρεά του εξ ολοκλήρου τη δαπάνη για τη δημιουργία του.

Η δωρεά του ΙΣΝ περιελάμβανε την κάλυψη του κόστους καταλογογράφησης των βιβλίων, σάρωσης του αρχείου και κατασκευής του ιστότοπου, ο οποίος πέρα από τα πληροφοριακά στοιχεία που περιέχει για τον ίδιο τον Εμμανουήλ Κριαρά, τη σχέση του με το Ινστιτούτο, τη διαθήκη του κ.ά., αποτελείται από δύο επιμέρους εφαρμογές αναζήτησης, που αφορούν η μία τη Βιβλιοθήκη και η άλλη το Αρχείο του Εμμανουήλ Κριαρά.

istotopos-emmanouil-kriara-apo-to-ins-tou-apth (3)

Η Βιβλιοθήκη του Εμμανουήλ Κριαρά

Η Βιβλιοθήκη του Εμμανουήλ Κριαρά αριθμεί 6.905 τίτλους και αποτελείται από 11.314 τόμους. Από αυτούς: (α) τα βιβλία φιλολογικού-γλωσσολογικού ενδιαφέροντος που δεν υπήρχαν στη Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου, παρέμειναν σε αυτό, και στεγάζονται στα γραφεία του Ινστιτούτου στον 4ο όροφο του Νέου Κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής (αίθουσα 418) του ΑΠΘ (1.390 τίτλοι, 1.577 τόμοι), (β) βιβλία ευρύτερου επιστημονικού ενδιαφέροντος παραχωρήθηκαν στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ και ενσωματώθηκαν στη συλλογή της (4.579 τίτλοι, 7.806 τόμοι), (γ) βιβλία γενικότερου ενδιαφέροντος παραχωρήθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και πρόκειται να εκτεθούν σε ειδικό τμήμα της, που θα ονομάζεται «Βιβλιοθήκη Εμμανουήλ Κριαρά» (936 τίτλοι, 1.931 τόμοι), στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Με τον τρόπο αυτό, το διοικητικό συμβούλιο του Ινστιτούτου θεώρησε ότι εκπληρώνεται όσο το δυνατόν καλύτερα η βούληση του Εμμανουήλ Κριαρά, ο οποίος επιθυμούσε τα βιβλία του να είναι προσβάσιμα σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό.

Μέσω του «Ιστότοπου Εμμανουήλ Κριαρά», ο χρήστης μπορεί να έχει πλήρη εικόνα των βιβλίων που ο Εμμανουήλ Κριαράς είχε στη βιβλιοθήκη του, να κάνει σχετικές αναζητήσεις, να εντοπίσει το βιβλίο που τον ενδιαφέρει και το σημείο όπου αυτό βρίσκεται, καθώς και να βρει πληροφορίες γι’ αυτό.

Το Αρχείο του Εμμανουήλ Κριαρά

Ο Εμμανουήλ Κριαράς κληροδότησε με τη διαθήκη του στο Ινστιτούτο «χειρόγραφα τελειωμένων και ατελείωτων μελετών του, κλασέρ με φωτοαντίγραφα μικρών μελετημάτων του και κλασέρ με φωτοαντίγραφα κρίσεων για το έργο του».

istotopos-emmanouil-kriara-apo-to-ins-tou-apth (2)Το μέρος του Αρχείου Εμμανουήλ Κριαρά που παραδίδεται στη δημοσιότητα περιέχει κείμενα των τελευταίων δύο κατηγοριών. Αποτελείται από εννέα ντοσιέ και δύο βιβλία (τα οποία περιέχουν κρίσεις για το Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας), τα οποία ψηφιοποιήθηκαν και περιέχουν: (α) δημοσιευμένα και αδημοσίευτα κείμενα πνευματικών ανθρώπων που έγραψαν ή μίλησαν για τον Εμμανουήλ Κριαρά ή για συγκεκριμένα έργα του, (β) δημοσιεύματα στα οποία γίνεται απλή αναφορά στον Εμμανουήλ Κριαρά, σε κάποιο έργο του, στην εκπαιδευτική και πολιτική δράση του, σε τιμητικές εκδηλώσεις ή διακρίσεις που έλαβε, (γ) άρθρα, εισηγήσεις, χαιρετισμούς, ομιλίες, ανοιχτές επιστολές και συνεντεύξεις του ιδίου του Εμμανουήλ Κριαρά, (δ) ανακοινώσεις, άρθρα, ομιλίες, κείμενα ραδιοφωνικών εκπομπών που αφορούν τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Εμμανουήλ Κριαρά. Ο αριθμός των πρωτότυπων τεκμηρίων – ψηφιακών εγγραφών ανέρχεται σε 687, που αντιστοιχούν σε 3.511 ψηφιοποιημένες σελίδες.

Η απόφαση να δοθεί στη δημοσιότητα ηλεκτρονικά το συγκεκριμένο τμήμα του αρχείου συνδέεται με το γεγονός ότι σε αυτό αποτυπώνεται η συμβολή του Εμμανουήλ Κριαρά στην επιστήμη γενικότερα, όπως αυτή αναγνωρίστηκε από εκατοντάδες ανθρώπους που μελέτησαν και έκριναν το έργο του.

Ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών, κ. Γιώργος Παπαναστασίου, δήλωσε με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης του έργου: «Η σχέση του Εμμανουήλ Κριαρά με το Ινστιτούτο, η οποία ξεκίνησε όταν ο ιδρυτής του, Μανόλης Τριανταφυλλίδης, τον επέλεξε ως μέλος του πρώτου διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος, δεν σταμάτησε με την παραίτηση του Εμμανουήλ Κριαρά από τη θέση αυτή το 1968, όταν η χούντα τον απέλυσε από το Πανεπιστήμιο. Συνεχίστηκε όλα αυτά τα χρόνια ως μια σχέση βαθιάς εκτίμησης και αγάπης, που εκφράστηκε ποικιλοτρόπως: με την οικονομική στήριξη που το Ινστιτούτο παρείχε κατά καιρούς στον Εμμανουήλ Κριαρά για τη σύνταξη του Λεξικού του, με την έκδοση από το Ίδρυμα τεσσάρων βιβλίων του Εμμανουήλ Κριαρά, με τη δωρεά χρηματικού ποσού από τον Εμμανουήλ Κριαρά στη μνήμη της συζύγου του. Η εκτίμηση αυτή και η αγάπη βρήκαν την πιο ολοκληρωμένη έκφρασή τους όταν ο μεγάλος δάσκαλος κληροδότησε στο Ινστιτούτο τη Βιβλιοθήκη του και μεγάλο τμήμα του αρχείου του. Για μας η αξιοποίηση και η ανάδειξη της δωρεάς με τον προσφορότερο τρόπο ήταν αυτονόητη υποχρέωση. Για την καλύτερη αξιοποίηση επιλέχθηκε η Βιβλιοθήκη να διασπαστεί σε τρία τμήματα, ένα που έμεινε στο Ινστιτούτο, ένα που δόθηκε στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ και ένα που προσφέρθηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Από την άλλη, η ανάδειξη, μέσω του διαδικτύου, της βιβλιοθήκης και του τμήματος του αρχείου που κρίθηκε δημοσιεύσιμο κατέστη δυνατή χάρη στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που είχε τη σχετική πρωτοβουλία και ανέλαβε εξ ολοκλήρου τη δαπάνη. Η απολύτως ελεύθερη πρόσβαση των πληροφοριών και των τεκμηρίων κρίθηκε ότι ταιριάζει στην ευρύτητα πνεύματος και στη δημοκρατικότητα που διέκριναν τον σπουδαίο Έλληνα φιλόλογο».

istotopos-emmanouil-kriara-apo-to-ins-tou-apth

Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, κ. Ανδρέας Δρακόπουλος, δήλωσε σχετικά με τη δωρεά του ΙΣΝ προς το Ινστιτούτο: «Παρότι κανένα έργο δεν μπορεί να περικλείσει το εύρος της γνώσης και της προσφοράς του Εμμανουήλ Κριαρά, πιστεύουμε πως η ηλεκτρονική αποτύπωση μέρους του έργου και του αρχείου του είναι μια πολύ καλή παρακαταθήκη για τις νέες γενιές μελετητών. Αυτή ήταν και η κινητήρια δύναμη πίσω από την απόφαση του Ιδρύματός μας να προσεγγίσουμε, το φθινόπωρο του 2014, το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, με σκοπό να υποστηρίξουμε αποτελεσματικά την αξιοποίηση του κληροδοτήματος του αείμνηστου Καθηγητή. Το έργο αυτό υλοποιήθηκε εν μέσω της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας και παρά τις αντιξοότητες, διότι προήλθε από… έρωτα. Τον έρωτα στον οποίο τόσο συχνά αναφερόταν ο Κριαράς. Έρωτα για την ιδέα, το καινούριο, την πρόκληση, τον στόχο, το ιδανικό, την ίδια την Ελλάδα. Αυτή πρέπει να είναι η κινητήρια δύναμη για όλους μας, αν θέλουμε να ξεπεράσουμε τους σκοπέλους. Να ερωτευτούμε την ελπίδα, το καλύτερο, την επιδίωξη του ιδανικού σε κάθε έκφανση της ζωής μας και να δουλέψουμε προς αυτό. Μόνον έτσι, εντέλει, θα μπορέσουμε να ζήσουμε πραγματικά και να δημιουργήσουμε, όπως έκανε και ο αείμνηστος Εμμανουήλ Κριαράς».

Πηγή: Ναυτεμπορική

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Βιβλίο

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Βιβλίο Tagged: φιλολογία, Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ΑΠΘ, Ανδρέας Δρακόπουλος, Γιώργος Παπαναστασίου, Εμμανουήλ Κριαράς, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, βιβλίο

from dimart http://ift.tt/2elgVdR
via IFTTT

Τετάρτη 30 Αυγούστου 2017

Μέρες μνήμης ή μέρες βολικής σύγκρουσης;

—της Έφης Γαζή*—

Η θέσπιση και η καθιέρωση επετείων, εορτών, τελετών, ημερών μνήμης ή πένθους δεν είναι φαινόμενα εκτός ιστορίας. Αποτελούν διαδικασίες και πρακτικές εγγεγραμμένες σε συγκεκριμένες ιστορικές συγκυρίες και συνθήκες. Αποτυπώνουν το πώς ορίζεται το παρελθόν στο πλαίσιο των αιτημάτων και των προσδοκιών του παρόντος. Η καθιέρωση μιας Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης για τα θύματα του ναζισμού και του σταλινισμού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2008/2009 απηχεί κυρίως το κλίμα της περιόδου ένταξης ή και ενίσχυσης των δεσμών με την ΕΕ χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, στις οποίες η ιδιότητα του μέλους της ΕΕ συναρτήθηκε εμμέσως πλην σαφώς με την απεξάρτηση ή και την καταγγελία του «σοβιετικού παρελθόντος». Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είχε ως στόχο να «ξεπλύνει» τον ναζισμό μέσα από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία. Αυτή είναι μια παρατραβηγμένη και μάλλον συνωμοσιολογική θεωρία. Ανταποκρίθηκε ή έτεινε ευήκοα ώτα σε αιτήματα χωρών, πολιτικών φορέων ή κοινοτήτων (ακόμη και της διασποράς) κυρίως Ανατολικοευρωπαίων που επεδίωξαν την αναγνώριση των δεινών που βίωσαν και των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν κατά την περίοδο της κυριαρχίας της Σοβιετικής Ένωσης και δη του σταλινισμού. Να σημειωθεί ότι σε επίσημα κείμενα και ανακοινώσεις χρησιμοποιείται ο όρος «σταλινισμός» αλλά και ο όρος«κομμουνισμός» και «κομμουνιστικά καθεστώτα».

Synagogue Walls Desecrated With Anti-Semitic Graffiti

Η κανονικοποίηση του ναζισμού

Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, η Ημέρα Μνήμης και η δημόσια συζήτηση γύρω από αυτήν αναπαράγουν ηθελημένα ή αθέλητα αναλογίες, αντιστοιχήσεις και εξισώσεις ασύμβατες με την ιστορική σκέψη. Η εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία εμπεριέχει στον πυρήνα της αντιλήψεις φυλετικής ανισότητας και βιολογικής κατωτερότητας, οι οποίες οδήγησαν σε σχεδιασμένη και συστηματική μαζική εξόντωση εκατομμυρίων ανθρώπων, με κύρια θύματα τους Εβραίους. Η κατ’ αναλογίαν εξέταση και θεώρηση του εθνικοσοσιαλισμού και του κομμουνισμού μπορεί να οδηγήσει σε γενικεύσεις και αναγωγισμούς ελάχιστα παραγωγικούς για την ιστορική γνώση. Ελλοχεύει επίσης ο κίνδυνος της ομαλοποίησης και της «κανονικοποίησης» του ναζισμού αλλά και της σχετικοποίησης της σημασίας και της θέσης του Ολοκαυτώματος στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορική συνείδηση.

Η μεγάλη κλίμακα των ιστορικών φαινομένων όμως δεν απεξαρτάται και δεν αποδυναμώνει τις άλλες πλευρές και τις ποικίλες όψεις της ιστορικής εμπειρίας των ανθρώπων. Αν η κανονικοποίηση του ναζισμού συνιστά ιστορικό και ηθικοπολιτικό πρόβλημα, ιδιαίτερα προβληματική —αν όχι θλιβερή— είναι κάθε απόπειρα λείανσης της ιστορίας των κομμουνιστικών καθεστώτων και αποσιώπησης πρακτικών ελέγχου, διώξεων, βίας, εξόντωσης ατόμων και ομάδων.

Ειδικά σε χώρες που βίωσαν τον σταλινισμό, μαθήματα ιστορίας για την ποικιλία των κομμουνισμών ηχούν κάπως παράταιρα, ενώ οι ηθικολογικές κατηγορίες περί λαών που είναι συλλήβδην «αντικομμουνιστές» ή «νεοναζί» έχουν μάλλον τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Επιπλέον, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η άνοδος των ακροδεξιών και εξτρεμιστικών δυνάμεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη θα ανακοπεί αποτελεσματικά αν αναδείξουμε επαρκώς τις αδυναμίες του αντικομμουνισμού. Δεν είναι τόσο κανονικά «τακτοποιημένος» ο κόσμος. Αντίθετα, δίπλα στην ιστορία του ναζισμού, φαίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη μιας ιστορικής εκπαίδευσης και η καλλιέργεια μιας ιστορικής συνείδησης που κατανοεί τους υπόγειους δρόμους κυκλοφορίας των ρατσισμών και των διακρίσεων γύρω από τη θρησκεία, την εθνικότητα, το φύλο, τη φυλή, τον σεξουαλικό προσανατολισμό σε μεγάλο εύρος του πολιτικού και ιδεολογικού φάσματος αλλά και σε μεγάλο βάθος χρόνου που δεν εξαντλείται στο κοντινό «χθες» του εικοστού αιώνα. Η ιστορία του αντισημιτισμού στη χώρα μας και αλλού μας έχει δείξει πολλές αναπάντεχες συναντήσεις και ωσμώσεις μεταξύ δεξιών και αριστερών δυνάμεων και χώρων. Και δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα…

protest.jpg

Ο μετασχηματισμός των κοινωνιών

Ζούμε σε εποχές όξυνσης των πολιτικών λόγων οι οποίες απέχουν πια πολύ από τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Σε εκείνη την περίοδο, η οικοδόμηση της ευρωπαϊκής κοινωνίας βασίστηκε στις λεγόμενες «πολιτικές της συμφιλίωσης» που επικέντρωσαν στις τραγικές συγκρούσεις της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας, με κύριο άξονα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σταδιακά όμως η ευρωπαϊκή ιστορία, ειδικά η δημόσια ιστορία, κατακερματίζεται ξανά σε νεοεθνικιστικά αφηγήματα που συχνά στέκονται αποκλειστικά στη θυματοποίηση παρουσιάζοντας κυρίως τις ευθύνες «των άλλων».

Καθώς οι γενιές που έζησαν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Ψυχρό Πόλεμο κλείνουν τον βιολογικό τους κύκλο, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες μετασχηματίζονται μέσα από την παγκοσμιοποίηση, τις αλλαγές στον παγκόσμιο άξονα ισχύος, τη λεγόμενη «επιστροφή των θρησκειών», τις νέες μεταναστεύσεις, την τρομοκρατία, τους νέους εθνοθρησκευτικούς κοινοτισμούς, την επισφάλεια, νέες μορφές αποκλεισμού. Κι αν έχουμε περάσει σε έναν άλλο ιστορικό χρόνο ενώ ακόμη διαχειριζόμαστε τα φαντάσματα του εικοστού αιώνα; Κι αν η ιστορία μάς έχει πια ξεπεράσει όσο εμείς ζούμε τις μαθημένες και ίσως βολικές συγκρούσεις μας; Παρακολουθώντας τη σκέψη του ιστορικού Ντόμινικ Λα Κάπρα, θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε μια διαδικασία μνημόνευσης των θυμάτων και των χαμένων της ιστορίας που δεν ταυτίζει την «απώλεια» με την «απουσία». Ίσως έτσι απεγκλωβιστούμε από τη στατική αντίληψη για τον χρόνο, ενδεχομένως και από τις μικροπολιτικές χρήσεις της ιστορίας, και ανοίξουμε δρόμους προς το μέλλον.

* Η Έφη Γαζή είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.

Πηγή: Το Βήμα

* * *

Διαβάστε επίσης:

Κληρονομιές και διαθήκες του Γιάννη Παπαθεοδώρου

Απωθημένα δεινά και αριστερός κομφορμισμός του Νικόλα Σεβαστάκη

Ιδεολογίες, ολοκληρωτισμοί, ομοιότητες και διαφορές του Σωτήρη Βανδώρου

* * *

 Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Copy-paste

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Copy-paste Tagged: Έφη Γαζή, Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Ντόμινικ Λα Κάπρα, Ναζισμός, Ψυχρός Πόλεμος, κομμουνισμός, ολοκληρωτισμός

from dimart http://ift.tt/2whjOGw
via IFTTT

Το ποίημα της εβδομάδας 30/8

Ο νυχτερινός κήπος του φρενοκομείου

—Ελίζαμπεθ Τζένινγκς—
Μετάφραση: Σπύρος Τσακνιάς

Η κραυγή της κουκουβάγιας γδέρνει τη σιγαλιά.
Φράχτες οι κουρτίνες και πίσω τους
οι βραγιές βολεύουν σε στρωτές σειρές.
Σε λίγο θ’ αναστατωθούν.

Ο κήπος δεν ξέρει τίποτα για την αρρώστια.
Ξέρει μονάχα για τη νωθρή ανταύγεια
των άστρων, το στάλαγμα του φεγγαριού· ξέρει
γιατί, πελούζες και βραγιές έχουν ισοπεδωθεί.

Και τότε η πληρότητα συντρίβεται.
Μια κραυγή ανθρώπινη διαπερνάει τ’ όνειρο.
Έν’ άγριο χέρι συνθλίβει έν’ ανοιχτό τριαντάφυλλο.
Είμαστε μαγεμένοι, γητεμένοι.

* * *

Εδώ άλλα ποιήματα, άλλων εβδομάδων

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Το ποίημα της εβδομάδας Tagged: ποίηση, Ελίζαμπεθ Τζένινγκς, Λογοτεχνία, Σπύρος Τσακνιάς

from dimart http://ift.tt/2x3kWhX
via IFTTT

Τρίτη 29 Αυγούστου 2017

Karma Chameleon

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1106
Dj της ημέρας, η Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

Κι όμως, πρόκειται για τραγούδι της δουλειάς – παραδοσιακό, που τραγουδούσαν οι εργάτες από τα νησιά της Καραϊβικής ενώ φόρτωναν (όλη νύχτα) μπανάνες στα καράβια για εξαγωγή. Οι μπανανοφυτείες της Καραϊβικής ήταν κάποτε ό,τι οι βαμβακοφυτείες του αμερικάνικου Νότου. Αν όμως από τις βαμβακοφυτείες, όπου δούλευαν μαύροι σκλάβοι, ξεπήδησαν τα μπλουζ, δίπλα στις μπανάνες δεν ξεπήδησε κανένα τόσο εντυπωσιακό (και με τη σειρά του τρελά παραγωγικό) μουσικό είδος. Μόνο αυτό το τραγουδάκι απέμεινε, που άντε να πιστέψει κανείς πως τραγουδιόταν από πολύ, πολύ κουρασμένους ανθρώπους.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *

Εδώ άλλα τραγούδια που δεν είναι τραγούδια

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Αυτό δεν είναι τραγούδι Tagged: Cutlture Club, Καραϊβική, Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Μουσική

from dimart http://ift.tt/2vHZ4Ef
via IFTTT

Ιδεολογίες, ολοκληρωτισμοί, ομοιότητες και διαφορές

—του Σωτήρη Βανδώρου*—

Τώρα που κατακάθισε ο κουρνιαχτός από την «Εσθονιάδα» ίσως έχει νόημα να διατυπώσουμε δυο-τρεις σκέψεις για τη σχέση κομμουνισμού και ναζισμού, πέραν από μικροκομματικές σκοπιμότητες, τακτικισμούς και συνθήματα. Πηγαίνοντας κατευθείαν στο ψαχνό, αυτό που βρίσκουμε ότι δημιουργεί σύγχυση (στους καλοπροαίρετους) και ευκαιρία εργαλειακής αξιοποίησης σε μια προσπάθεια να κατατροπωθεί ο πολιτικός αντίπαλος (για τους στρεψόδικους) είναι κυρίως ότι μοιράζονται μια θεμελιώδη ομοιότητα αλλά ταυτόχρονα και μια θεμελιώδη διαφορά. Ως καθεστώτα υπήρξαν ολοκληρωτικά, ως ιδεολογίες είναι η μέρα με τη νύχτα. Εάν αυτή η διάκριση δεν γίνεται ή εάν στρεβλώνεται η σχέση που διέπει την ιδεολογία με το καθεστώς, τότε αναπόφευκτα οδηγούμαστε σε σημαντικές παρανοήσεις. Ας προειδοποιήσουμε λοιπόν τον αναγνώστη μας. Δεν θέλουμε να στρατευθούμε υπέρ κάποιου σκοπού ούτε να κάνουμε ιδεολογικό κήρυγμα. Η πρόθεσή μας είναι απλή και περιορισμένη: ένα ξεκαθάρισμα εννοιών.

marx-engels-forum

Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με την ιδεολογική διάσταση. Εδώ, στην περίπτωση του κομμουνισμού και προκειμένου να μην διατηρούμε έναν διασταλτικό ορισμό που θα περιέπλεκε αχρείαστα τα πράγματα για το αντικείμενό μας, μπορούμε να θεωρήσουμε ως αφετηρία και ως ουσιώδη κι απαραμείωτη αναφορά του το έργο των Μαρξ και Ένγκελς. Αν επιζητούμε για συμβολικούς λόγους μια ιδρυτική στιγμή αυτή θα μπορούσε να είναι η έκδοση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου το 1848 (αν και δεν πρόκειται για το πρώτο γραπτό τους). Ασφαλώς δεν θα προβούμε σε μια συνολική παρουσίαση των ιδεών τους. Μας ενδιαφέρει να κατανοήσουμε ως προς τι εναντιώνονται στην καθεστηκυία τάξη πραγμάτων και ποιες αξίες και αρχές πραγματώνει η ριζικά διαφορετική κομμουνιστική κοινωνία που οραματίζονται να την αντικαταστήσει. Βρίσκουν, λοιπόν, ότι οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής είναι βαθύτατα κι ανεξάλειπτα άνισες, ανελεύθερες (ακόμη κι αν αυτοσυστήνονται ως κατεξοχήν σχέσεις ελευθερίας), άδικες κι εκμεταλλευτικές. Η άρχουσα, αστική τάξη ιδιοποιείται, ως μη όφειλε, τον κοινωνικό πλούτο που παράγεται από την εργασία των προλετάριων. Σε αντιδιαστολή, η κομμουνιστική κοινωνία του μέλλοντος (προβλέπουν κι αγωνίζονται προς αυτή την προοπτική) θα είναι αταξική, που θα πει ότι οι άνθρωποι δεν θα διακρίνονται σε τάξεις ανάλογα με τη θέση τους στην παραγωγική διαδικασία. Δεν θα υπάρχουν, δηλαδή, ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής (η αστική τάξη στον καπιταλισμό) και όσοι δεν διαθέτουν παρά την εργατική τους δύναμη, δηλαδή την ικανότητά τους προς εργασία (οι προλετάριοι στον καπιταλισμό). Αντίθετα, θα εγκαθιδρυθεί η κοινοκτημοσύνη. Ελλείψει τάξεων και ατομικής ιδιοκτησίας, θα επέλθει ουσιώδης ισότητα μεταξύ των ανθρώπων οι οποίοι, μην έχοντας πλέον τίποτα να χωρίσουν μεταξύ τους, θα αναπτύξουν σχέσεις αλληλεγγύης και συντροφικότητας. Θα καταστούν έτσι πραγματικά ελεύθεροι και ίσοι. Εδώ, λοιπόν, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η μαρξική θεώρηση περί κομμουνισμού εγγράφεται στην κληρονομιά του Διαφωτισμού, παράγεται (όπως κι άλλα ιδεολογικά ρεύματα) από τη μήτρα του κι εκφράζει (σε μια συγκεκριμένη εκδοχή) ιδεώδη του. Με άλλα λόγια, ο κομμουνισμός ως ιδεολογία των Μαρξ και Ένγκελς πιστεύει στην πρόοδο και την ειρήνευση, αξιοποιεί τον Ορθολογισμό, και αξιώνει σχέσεις ελευθερίας και ισότητας μεταξύ όλων των ανθρώπων.

Communist-manifesto

Ο ναζισμός, από την άλλη, εδράζεται σε μια θεμελιωδώς αντι-διαφωτιστική θεώρηση. Μεταξύ άλλων, αρνείται απολύτως και χαρακτηριστικά τις αξίες της ελευθερίας και της ισότητας, ενώ στον Ορθολογισμό αντιτείνει τα πάθη και τις ορμές. Έχει ως αφετηρία το αξίωμα ότι αποτελεί ανεξάλειπτη συνθήκη της ανθρώπινης κατάστασης ο υπαρξιακός αγώνας για την επιβίωση μεταξύ των ανθρώπινων φυλών. Οι φυλές, ως κλειστά βιολογικά σύνολα ανθρώπων, φέρουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που τις διέπουν ως «ουσίες», δηλαδή είναι σταθερά κι απαράλλακτα. Αυτά τα (μη τροποποιήσιμα με πολιτισμικά και κοινωνικά μέσα) χαρακτηριστικά τους προσδίδουν στην κάθε φυλή και την αντίστοιχη θέση σε μια άκαμπτη ιεραρχία που διακρίνει αυτές που είναι αντίστοιχα παραγωγοί, φορείς ή καταστροφείς του πολιτισμού. Το πρόβλημα, για τον ναζισμό, είναι ότι η γερμανική φυλή-έθνος έχει υποστεί επιμειξίες κυρίως από τη φυλή των Εβραίων οι οποίοι, για την ακρίβεια, δεν θεωρείται ότι αποτελούν καν εντελή φυλή, έστω και κατώτερη, αλλά υπολειμματικό ανθρώπινο τύπο. Κατά προέκταση, λογίζονται ως υπάνθρωποι. Αυτές οι επιμειξίες έχουν εκ-φυλίσει το γερμανικό σώμα και είναι οι αιτίες των δεινών του. Επομένως, το ζητούμενο, που εκφράζεται με ένα πρόταγμα παλιγγενεσίας, είναι η αποκατάσταση της βιολογικής καθαρότητας της Άριας φυλής, δηλαδή της ανώτερης (της οποίας τα γερμανικά φύλα είναι η αρτιότερη έκφραση). Αυτός ο αγώνας λαμβάνει δραματική και υπαρξιακή διάσταση – συνθηματικά, «ο θάνατός σου, η ζωή μου». Κοντολογίς, η μάχη μέχρις εσχάτων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για έναν κόσμο ειρηνευμένο, ο οποίος όμως θα είναι ένας εξαριανισμένος κόσμος. Δηλαδή, οι Άριοι με επικεφαλής τους Γερμανούς θα έχουν επιβάλλει την παγκόσμια κυριαρχία τους μέσω της εξολόθρευσης των Εβραίων, της υποδούλωσης των κατώτερων φυλών και τη διασφάλιση προνομιακών συνθηκών διαβίωσης για τις ανώτερες. Ακόμη όμως και για τους προνομιούχους Άριους η ύπαρξή τους ως ατόμων δεν λογίζεται αυτοτελώς από τη φυλή τους προς την οποία οφείλουν πλήρη υποταγή μέχρι αυτοθυσίας, ακριβώς διότι η ένταξή τους σε αυτήν τους καθιστά αυτό που είναι και δεν είναι τίποτα χωρίς αυτήν.

8777da2cc6449224047f633577b9bf00--nazi-propaganda-world-war

Παρατηρούμε, λοιπόν, ότι στη ναζιστική ιδεολογία ως τέτοια εγγράφεται ένα χαρακτηριστικά αντι-ανθρωπιστικό ιδεώδες κατά δυο τρόπους. Πρώτον, δεν υφίσταται ένα καθολικό ιδεώδες για το σύνολο της ανθρωπότητας και, δεύτερον, η ατομικότητα ισοπεδώνεται από τη συλλογικότητα, κατά την έννοια ότι η ατομική ανθρώπινη ύπαρξη δεν αποτελεί αξία και θεωρείται αναλώσιμο μέσο. Είναι δε επιπλέον προφανές, νομίζουμε, ότι η φονική βία και η πρόθεση εξολόθρευσης εκλαμβάνονται ως θεμελιώδεις. Αν κάνουμε ένα νοητικό πείραμα κι αφαιρέσουμε τη βίαιη διάσταση της ιδεολογίας του ναζισμού, αυτός θα καταστεί αγνώριστος. Με άλλα λόγια, χωρίς βία δεν υφίσταται – αυτή εμπεριέχεται στον ίδιο του τον πυρήνα.

1925_AH_MK_1st_Edition_6

Καταλήγουμε, επομένως, σε μια θεμελιώδη ασυμμετρία μεταξύ των ιδεολογιών του κομμουνισμού και του ναζισμού. Ο πρώτος είναι ανθρωπιστικός, ο δεύτερος χαρακτηριστικά αντι-ανθρωπιστικός. Ας πούμε, στο Ο Αγών μου (1925-26) του Χίτλερ, που μπορεί να θεωρηθεί ως μια από τις αυθεντικότερες εκδοχές της ιδεολογίας του ναζισμού, βρίσκουμε έναν σκαιότατο αντισημιτισμό. Αντίθετα, πουθενά δεν θα βρούμε στα γραπτά των Μαρξ και Ένγκελς ανάλογα εχθροπαθείς αναφορές για τους «αστούς». Δεν κατηγορούνται ως ηθικά πρόσωπα, ούτε ως ζητούμενο τίθεται η εξολόθρευσή τους. Μάλιστα, αναγνωρίζεται και μια προοδευτική διάσταση στον καπιταλισμό και στην αστική τάξη υπό την έννοια ότι διαλύουν τον στατικό κόσμο της φεουδαρχίας κι αυξάνουν σε απαράμιλλο βαθμό την παραγωγικότητα των μέσων παραγωγής. Αποδίδοντας το πρόβλημα της αδικίας και της εκμετάλλευσης στις κοινωνικές σχέσεις και στο γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι προσδεδεμένοι στα υλικά τους συμφέροντα, οι Μαρξ και Ένγκελς προσδοκούν ότι στην κομμουνιστική κοινωνία οι πρώην, πλέον, αστοί θα ασπαστούν κι αυτοί τις αξίες της κι επομένως είναι ενσωματώσιμοι και καλοδεχούμενοι.

Στο επίπεδο της ιδεολογίας, λοιπόν, κομμουνισμός και ναζισμός απέχουν παρασάγγας μεταξύ τους. Η εξομοίωσή τους στερείται νοήματος όχι μόνο λόγω των εντελώς διαφορετικών περιεχομένων τους, αλλά και σε ένα πιο αφηρημένο επίπεδο, με βάση τα ανθρωπιστικά κριτήρια που θέσαμε. Όσον αφορά την καθεστωτική διάσταση, τα πράγματα αλλάζουν. Ασφαλώς, το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς του Γ’ Ράιχ εφαρμόζει ή τείνει να εφαρμόζει πιστά την ιδεολογία του ναζισμού – άλλωστε ο Χίτλερ είναι ταυτόχρονα ηγέτης και ιδεολόγος. Πρόκειται αναγκαστικά για ένα ολοκληρωτικό καθεστώς. Μείζονα χαρακτηριστικά του αποτελούν ο παντοδύναμος ηγέτης του οποίου η θέληση υπερκερνά οποιοδήποτε θεσμό και νόμο, η απόλυτη εξουσία του κράτους (ακριβέστερα, του κράτους-κόμματος καθώς τα δυο τους συμφύρονται), η χειραγώγηση των μαζών και η υποχρεωτική τους κατήχηση στην ιδεολογία του καθεστώτος η οποία προπαγανδίζεται μέσω του κρατικού μονοπωλίου των μέσων ενημέρωσης, η κατάρρευση της διάκρισης δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας, η αστυνομοκρατία κι ο εκφοβισμός, και, βεβαίως, η ανηλεής καταδίωξη των εσωτερικών εχθρών (ή απλώς των υπόπτων) οι οποίοι εξολοθρεύονται με συνοπτικές διαδικασίες σε ένα πλαίσιο πλήρους απουσίας των εγγυήσεων του Κράτους Δικαίου. Αυτή η αφηρημένη περιγραφή, ωστόσο, ταιριάζει και στο σταλινισμό, το αρχέτυπο του ολοκληρωτικού κομμουνισμού. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς αντι-κομμουνιστής (ό,τι κι αν εννοεί καθένας με αυτό) προκειμένου να το παραδεχθεί. Και καμία παράλληλη «δήλωση» περί ναζισμού δεν μπορεί να «απαιτείται». Να το πούμε όσο πιο απλά γίνεται: μπορώ να καταδικάζω όσο θέλω τα εγκλήματα των κομμουνιστικών καθεστώτων, χωρίς να δικαιούται κανείς να με ψέξει γιατί παρέλειψα να καταδικάσω τα εγκλήματα του ναζισμού. Φανταστείτε τη λογική προέκταση μιας τέτοιας απαίτησης. Δεν μπορώ, στ’ αλήθεια, να πω και να κάνω τίποτα. Κατ’ αναλογία είναι σα να μου λέει κάποιος «Μα λες να βοηθήσουμε τα προσφυγόπουλα, χωρίς να πεις κουβέντα για τα Ελληνόπουλα που υποφέρουν απ’ την οικονομική κρίση; Μάλλον δεν είσαι αρκετά πατριώτης».

Σε κάθε περίπτωση, διανοητική και πολιτική εντιμότητα επιβάλλουν να μη «φορτώσουμε» το σταλινισμό στους Μαρξ και Ένγκελς και, κατά προέκταση, να μην ταυτίζουμε την κομμουνιστική ιδεολογία, όπως αυτή συνελήφθη από τους ιδρυτές του μαρξισμού, με τα κομμουνιστικά καθεστώτα. Εάν το κάναμε, στην καλύτερη περίπτωση θα ήμασταν υπόλογοι για αναχρονισμό. Θα παραγνωρίζαμε, δηλαδή, την ιστορικότητα των φαινομένων και θα διαβάζαμε στρεβλά το (απώτερο) παρελθόν με τα γυαλιά του παρόντος (ή του πιο πρόσφατου παρελθόντος). Απλούστερα, εάν ο Στάλιν διέπραξε φρικώδη εγκλήματα στο όνομά τους, δεν είναι εύλογο ως εκ τούτου και μόνο να τους θεωρήσουμε υπεύθυνους ή να τους καταλογίσουμε εγκληματική πρόθεση.

Αυτή, όμως, δεν μπορεί να είναι και η τελευταία κουβέντα μας για το θέμα. Διότι η συζήτηση  οφείλει να μείνει ανοικτή. Ως προς τι; Ας πούμε, για το εάν, παρά τις αγαθές προθέσεις Μαρξ και Ένγκελς, η θεώρησή τους παρουσιάζει θεμελιώδη προβλήματα τα οποία ενδέχεται κατά την εκτύλιξη του κομμουνιστικού σχεδίου να το βραχυκυκλώσουν και να μπλοκάρουν την έλευση της κομμουνιστικής κοινωνίας. Μια σχετική γραμμή κριτικής διατυπώθηκε ήδη από τον σύγχρονό τους Μιχαήλ Μπακούνιν ο οποίος εκτίμησε ότι εάν η επαναστατική υπόθεση ανατροπής του καπιταλισμού (που τη συμμεριζόταν) αναληφθεί υπό την ηγεσία ενός κόμματος το οποίο θα εγκαθιδρύσει τη λεγόμενη «δικτατορία του προλεταριάτου» ως μεταβατικό στάδιο μέχρι τον οριστικό «μαρασμό» του κράτους και την εγκαθίδρυση της κομμουνιστικής κοινωνίας (όπως προέβλεπαν Μαρξ και Ένγκελς), τότε το αποτέλεσμα θα είναι να μπουν νέοι εξουσιαστές στη θέση των παλιών και η κομμουνιστική κοινωνία να μην έρθει ποτέ. Οφείλουμε, για παράδειγμα, να μπορούμε να αναρωτηθούμε, με βάση την ιστορική εμπειρία, «γιατί παντού τα κομμουνιστικά καθεστώτα κατέληξαν αυταρχικά ή ολοκληρωτικά; Μπορεί ο Μπακούνιν να έχει κάποιο δίκιο;» χωρίς να εισπράξουμε την κατηγορία περί «αντι-κομμουνιστικής προπαγάνδας». Το θέμα έχει τη σημασία του, αν αναλογιστεί κάποιος την ευκολία με την οποία πολλοί ξεπετάνε το ερώτημα με μια βολική απάντηση του τύπου «μια χαρά το σχέδιο στη σύλληψή του, στην εφαρμογή στράβωσε» χωρίς πολλά-πολλά. Ή, αν σκεφτούμε για πόσους ο Φιντέλ Κάστρο, που κατσικώθηκε στην εξουσία για πάνω από μισό αιώνα, δεν εξελίχθηκε στ’ αλήθεια σε δικτάτορα, αλλά παρέμεινε αγνός επαναστάτης.

* Ο ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΝΔΩΡΟΣ είναι λέκτορας Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.

Πηγή: BookPress

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Copy-paste

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x


Στο:Copy-paste Tagged: σταλινισμός, Καρλ Μαρξ, Ναζισμός, Σωτήρης Βανδώρος, Φρίντριχ Ένγκελς, κομμουνισμός, ολοκληρωτισμός

from dimart http://ift.tt/2xILFx2
via IFTTT

Ο Μίκης

—της Όλγας Σελλά για τη στήλη Παροράματα και ημαρτημένα——

«Έχω μια αγάπη όλο δική μου…» — να αυτό, η αίσθηση της ιδιοκτησίας και της ταύτισης μας έφαγε…  Η προσήλωση σε ό,τι νομίζαμε πως ήταν οι άλλοι, η ψευδαίσθηση πως πήγαιναν όπου πηγαίναμε, πως γύρευαν ό,τι γυρεύαμε. Άτοπον. Σε κάθε σχέση. Πόσο μάλλον όταν μέσα μπαίνει η πολιτική, η δημοσιότητα, η φιλοδοξία, η υστεροφημία, ο ναρκισσισμός, η αίσθηση του μεγαλείου, η επίγνωση του μεγαλείου.

Έχω απόλυτη επίγνωση του τι λέω, και όλα τα παραπάνω τα λέω  (και) για τον Μίκη Θεοδωράκη. Τον συνθέτη που αγαπήσαμε ως δημιουργό και αρκετοί από εμάς μισήσαμε ως πολιτικό.

Ο Μίκης συντρόφευσε τις μουσικές μας διαμορφώσεις και όχι μόνο. Συντρόφευσε τους μύθους που μεγάλωσαν την εφηβεία μας και την πήγαν (σε όσους την πήγαν) στην ενηλικίωση· ήταν η ζωντανή διαδρομή της τέχνης, της πολιτικής επιλογής και του πολιτικού κόστους. Και μετά άρχισαν όλα ν’ αλλάζουν. Ο Μίκης, ο πληθωρικός Μίκης, σταδιακά έκανε άλλες επιλογές, τότε που δεν ήταν αυτονόητες. Έγινε υπουργός, άνευ χαρτοφυλακίου, της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη! Είχε κόστος η επιλογή του, αλλά εκ των υστέρων διαισθάνθηκα ότι όλες οι επιλογές του είχαν κόστος.

Ήταν πάντα παρών. Πάντα με δηλώσεις, πάντα με πρωτοβουλίες, πάντα με προσκλητήρια. Μέρος της ζωής του όλα.

Τα τελευταία χρόνια η αλήθεια είναι ότι επιχειρεί να είναι παρών. Όχι πάντα επιτυχημένα.  Αλλά έχει μάθει να είναι παρών. Έχει μάθει να παρεμβαίνει, είναι δευτέρα φύσις του. Κι επειδή μεγάλωσε πλέον, είναι λογικό να θυμάται και να επιμένει σε ό,τι και όσα από παλιά τον ενέπνευσαν. Όσα καθόρισαν τη διαδρομή του. Αλλά επειδή δεν είναι ίδια τα χρόνια, δεν είναι ίδιες οι εποχές, οι ίδιες λέξεις που χρησιμοποιεί πια στις δηλώσεις του μοιάζουν, τουλάχιστον, μακρινές. Για τους νεότερους μοιάζουν κινέζικα. Για άλλους μοιάζουν θλιβερές αγκιστρώσεις. Και για κάποιους άλλους, αγκιστρωμένους και καθηλωμένους θαρρώ, μοιάζουν σαν παιάνας επανάστασης… Και κάπου εκεί αρχίζει ξανά και ξανά η ίδια ιστορία, με κάθε δήλωση του Μίκη Θεοδωράκη.

Πριν από κάμποσα χρόνια, στην Καθημερινή τότε, είχα πάει στην ετήσια συνέντευξη Τύπου με αφορμή τα γενέθλιά του. Ήταν τα 80ά κάτι… δεν θυμάμαι. Στο Μέγαρο Μουσικής. Πάντως, Υπουργός Πολιτισμού ήταν ο Βαγγέλης Βενιζέλος και διευθυντής του ΕΚΕΒΙ ο Χρήστος Λάζος. Αυτό το θυμάμαι, γιατί ήταν και οι δύο παρόντες. Ήταν η πρώτη φορά που βλέπαμε δημοσίως τον Μίκη Θεοδωράκη αρκετά ανήμπορο. Και ήταν η μέρα που τα σημειωματάρια πολλών εξ ημών ήταν βρεγμένα… Από δάκρυα.

Από τότε, ο Μίκης Θεοδωράκης έχει θυμώσει αρκετούς κάμποσες φορές. Με τις δηλώσεις του, με τις επιλογές του. Και πάντα τα ξεχνούσαμε όλα μόλις ακούγαμε τα τραγούδια του. Πάντα έλεγαν σε πολλούς, πολλά, πάντα συνομιλούσαν πολλοί περισσότεροι από τους συγκαιρινούς του μ’ αυτά. Γιατί είναι έτσι κι αλλιώς διαχρονική τέχνη οι δημιουργίες του.

Τα σκέφτηκα όλα αυτά και με την τελευταία του δήλωση, για τον κομμουνισμό, για τον Στάλιν, για ό,τι… Είδα αρκετές αναρτήσεις στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Άλλες θυμωμένες, άλλες ειρωνικές, άλλες υποστηρικτικές.

Κάποτε θύμωνα κι εγώ με τις δηλώσεις και τις πολιτικές πρωτοβουλίες του Μίκη Θεοδωράκη. Τώρα πια όχι. Δεν έχει νόημα. Νόημα έχουν τα τραγούδια του, οι μουσικές του, η διαδρομή του — στον καιρό της. Τα τραγούδια και οι μουσικές, πρωτίστως. Ο τρόπος —ο μαγικός, ο εμπνευσμένος τρόπος— που αντάμωσε την ποίηση με το λαϊκό τραγούδι. Τότε…

Και πού ξέρεις; Ίσως «αυτούς που βλέπεις πάλι θα τους ξαναϊδείς / θα τους γνωρίσεις πάλι / άλλον θα λένε Κωνσταντή, κι άλλον Μιχάλη…»

* Έχω μια αγάπη | Στίχοι: Τάσος Λειβαδίτης
* Αυτούς που βλέπεις | Στίχοι: Μιχάλης Κατσαρός

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από τη στήλη Παροράματα και ημαρτημένα

Το dim/art στο facebook

Το dim/art στο twitter

instagram-logo

img_logo_bluebg_2x

 


Στο:Παροράματα και ημαρτημένα Tagged: Όλγα Σελλά, Βαγγέλης Βενιζέλος, Ιωσήφ Στάλιν, Μίκης Θεοδωράκης, Μιχάλης Κατσαρός, Μουσική, Τάσος Λειβαδίτης, Χρήστος Λάζος

from dimart http://ift.tt/2vzSFM5
via IFTTT