zougla: Όταν το φως πεθαίνει

—του Γιώργου Τσακνιά για τη στήλη Παροράματα και ημαρτημένα—

Ο Μπρέντον Τάραντ, που σκότωσε τόσους ανθρώπους στο Κράισττσερτς στη Νέα Ζηλανδία, ξεκινά το «μανιφέστο» του με το γνωστό ποίημα του Ντύλαν Τόμας “Do not go gentle into that good night”. Το ποίημα, που είναι μάλλον το πιο διάσημο του Ουαλού ποιητή, τελειώνει με το εξής δίστιχο: Μη στέργεις ήσυχα να πας σε νύχτα ευλογημένη. / Να μαίνεσαι, να μαίνεσαι όταν το φως πεθαίνει. (Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης, Μπαλάντες και Περιστάσεις, Άγρα, 1997). Ο Τάραντ προφανώς ταυτίζει το φως με τη λευκή φυλή, η οποία πιστεύει πως κινδυνεύει να αφανιστεί από προσώπου γης, εξαιτίας της υπογεννητικότητας και της πλημμυρίδας των αλλοφύλων.

Οι υπόλοιπες εβδομήντα τρεις σελίδες του «μανιφέστου» περιλαμβάνουν ένα παραλήρημα, με το οποίο ο συντάκτης του προσπαθεί να στηρίξει την παρανοϊκή ιδέα της «λευκής γενοκτονίας» («white genocide») και να αιτιολογήσει την αποτρόπαιη πράξη του.

«Λευκή γενοκτονία» είναι ο όρος που χρησιμοποιούν οι white supremacists για να σπείρουν τον φόβο της σταδιακής εξαφάνισης της λευκής φυλής. Στο μανιφέστο του Τάραντ παρουσιάζεται με πολύ απλά λόγια και με στατιστικά στοιχεία (τεκμηριωμένα με link στη wikipedia) το «πρόβλημα»: αφού σε όλες ανεξαιρέτως τις «λευκές» χώρες παρατηρείται υπογεννητικότητα, πώς είναι δυνατόν ταυτόχρονα ο πληθυσμός τους να αυξάνεται; Η απάντηση —σύμφωνα πάντα με αυτόν τον φοβικό φυλετικό τρόπο σκέψης— είναι απλή: για το παράδοξο της αύξησης του πληθυσμού σε συνθήκες υπογεννητικότητας ευθύνεται η μετανάστευση, η οποία ως εκ τούτου συνιστά εθνική, πολιτισμική και φυλετική αντικατάσταση (replacement). Κοινώς, οι «εισβολείς» («invaders»), λόγω αυτής της διαφοράς στους ρυθμούς των γεννήσεων («birthrates»), σταδιακά και ύπουλα παίρνουν τις χώρες των λευκών μέσα από τα χέρια τους, κάτω από τη μύτη τους.

Δεν είναι δύσκολο εδώ να εντοπίσουμε τα λογικά σφάλματα: από πού κι ως πού οι προβλέψεις για τον πληθυσμό της γης στο μέλλον και για τις αναλογίες μεταξύ των επιμέρους φυλών ή λαών σχετίζονται αυτομάτως και με «εθνικές» ή «πολιτισμικές αντικαταστάσεις;» Το φαινόμενο της μετακίνησης πληθυσμών είναι πολυσύνθετο ως προς τα αίτια και παλιό όσο κι ο άνθρωπος. Είναι επιεικώς αφελές να το αντιμετωπίζει κανείς με όρους συλλογικής ευθύνης. Παρακάτω στο μανιφέστο η αντίφαση είναι κραυγαλέα: ενώ ο συντάκτης ισχυρίζεται (όπως παραδοσιακά κάνουν οι ρατσιστές) ότι δεν τον ενοχλεί κανένας λαός ή πολιτισμός, αρκεί να μένει στη χώρα του και να μην έρχεται στις «δικές μας»), σε άλλο σημείο εγκαταλείπει αυτού του είδους την εκλογίκευση και ισχυρίζεται ότι «δεν έχει νόημα να κάνω κι εγώ οικογένεια προκειμένου να αυξηθούν οι λευκοί, αυτό είναι το παιχνίδι των εισβολέων κι εμείς δεν μπορούμε να τους κερδίσουμε, η μόνη λύση είναι να τους αντιμετωπίσουμε πρώτα με τη βία και μετά να κοιτάξουμε τις δικές μας γεννήσεις».

Εξίσου αυθαίρετα, ο δράστης της σφαγής του Κράισττσερτς , την οποία χαρακτηρίζει «εξ ορισμού τρομοκρατική, αλλά στην ουσία αντάρτικη πράξη εναντίον δύναμης κατοχής», διακηρύσσει πως ομιλεί και ενεργεί εξ ονόματος «εκατομμυρίων Ευρωπαίων και άλλων ethno-nationalist [αδυνατώ να κατανοήσω και να μεταφράσω αυτόν τον όρο] λαών που επιθυμούν να ζήσουν ειρηνικά ανάμεσα στους δικούς τους ανθρώπους, κρατώντας ζωντανές τις παραδόσεις τους και αποφασίζοντας μόνοι τους για το μέλλον τους». Αυτά, στο τμήμα εκείνο του μανιφέστου που έχει τη μορφή ερωταποκρίσεων, οι οποίες αποκαλύπτουν τον τεράστιο ναρκισσισμό του συντάκτη τους, που ουσιαστικά παίρνει συνέντευξη από τον εαυτό του. Παρακάτω αρχίζει το πραγματικό παραλήρημα, όπου απευθύνεται σε διάφορες κατηγορίες ανθρώπων (συντηρητικούς, χριστιανούς, κομμουνιστές κ.ά.), παρουσιάζει τις αρχές και τα πιστεύω του (φασίστας, οπαδός του Sir Oswald Mosley, θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ «ως συμβόλου της νέας λευκής ταυτότητας, αλλά ως ηγέτη όχι, για όνομα του Θεού» κ.ά.) και παρέχει και μπόλικα link στη wikipedia σχετικά με βιασμούς λευκών γυναικών από μετανάστες στη Βρετανία.

Πρέπει επίσης να πούμε ότι ο Τάραντ έχει ένα κόλλημα με τους Τούρκους, οι οποίοι «πρέπει να μείνουν από τη σωστή [=ασιατική] πλευρά του Βοσπόρου, αλλιώς θα υποστούν τις συνέπειες» και με την Αγία Σοφία, η οποία «πρέπει να απαλλαγεί από τους μιναρέδες και να ξαναγίνει χριστιανική εκκλησία».

Ιδιαίτερη θέση στην προσπάθεια εκλογίκευσης της επίθεσης από τον δράστη κατέχει η Ebba Åkerlund, το εντεκάχρονο κοριτσάκι που σκοτώθηκε σε τρομοκρατική επίθεση στις 7 Απριλίου του 2017 στo κέντρο της Στοκχόλμης, όταν ο Ραχμάτ Ακίλοφ από το Ουζμπεκιστάν οδήγησε ένα κλεμμένο φορτηγό πάνω σε ανυποψίαστους ανθρώπους, σκοτώνοντας πέντε και τραυματίζοντας δεκατέσσερις. Η περίπτωση της Ebba έχει γίνει εμβληματική στην ξενοφοβική ρητορική στα διάφορα site, όπως ακριβώς οι φωτογραφίες νεκρών ή τραυματισμένων παιδιών από τη Γάζα ή τη Συρία στην προπαγάνδα του Ισλαμικού Κράτους. Ο Τάραντ είχε μάλιστα χαράξει το όνομά της σε έναν από τους γεμιστήρες του όπλου του. Ο Stefan Åkerlund, πατέρας του αδικοχαμένου κοριτσιού, δήλωσε: «Με έλουσε κρύος ιδρώτας όταν διάβασα πως είχε γράψει πάνω στα όπλα του το όνομα της κόρης μου. Πώς θα μπορέσουμε επιτέλους να την πενθήσουμε;»

Όχι, η μνήμη της Ebba Åkerlund ανήκει αποκλειστικά στους δικούς της ανθρώπους· σίγουρα δεν ανήκει σε έναν εν ψυχρώ μαζικό δολοφόνο. Το ίδιο και η ποίηση του Ντύλαν Τόμας και του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, ένα ποίημα του οποίου επίσης περιλαμβάνεται στο μανιφέστο του Τάραντ. Στον κόσμο των κανονικών ανθρώπων, στις παραδόσεις όλων των λαών, το σκοτάδι ταυτίζεται με τον θάνατο και το φως με τη ζωή — με την ανθρώπινη ζωή, όχι με τη λευκή ζωή. Όσο οι φανατικοί θα φαντασιώνονται ή και θα επιδιώκουν «συγκρούσεις πολιτισμών», εκατομμύρια κανονικοί άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν μια ήσυχη, απλή και ειρηνική ζωή, θα φροντίζουν να μην αφήσουν το φως να πεθάνει.

* * *