ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το μοναδικό στην Ελλάδα Μουσείο Τυπογραφίας εγκαινιάστηκε το 2005 και βρίσκεται στα Χανιά, λίγο έξω από την πόλη, στο Βιοτεχνικό Πάρκο Σούδας και αποτελεί όραμα ζωής του ιδρυτή του, Γιάννη Γαρεδάκη, ιδρυτή και εκδότη της εφημερίδας Χανιώτικα νέα. Η συλλογή του περιλαμβάνει περίτεχνα τυπογραφικά πιεστήρια και άλλα μηχανήματα καθώς και εργαλεία και αντικείμενα που παρουσιάζουν την εξέλιξη της τυπογραφίας από τη γέννηση της την εποχή του Γουτεμβέργιου μέχρι τις μέρες μας. Σπάνια βιβλία και εφημερίδες καθώς και πολύτιμες λιθογραφίες ταξιδεύουν τον επισκέπτη στην τέχνη της Τυπογραφίας.
Φωτογραφία: ΑΠΕ ΜΠΕ/ΑΠΕ ΜΠΕ/ΣΠΥΡΟΣ ΖΑΧΑΡΑΚΗΣ
ΥΠΟΨΗΦΙΟ ΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ
Tο μουσείο, που είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Μουσείων Τυπογραφίας (AEPM), διεκδικεί μία από τις σημαντικότερες διακρίσεις για τα μουσεία της Ευρώπης. Πρόκειται για τον τίτλο “Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς 2016”, European Museum of the Year Award (EMYA) που απονέμεται από το Φόρουμ των Ευρωπαϊκών Μουσείων (European Museum Forum – EMF) και τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η ίδια η υποψηφιότητα συνιστά μεγάλη διάκριση και τιμή τόσο για το ίδιο το Μουσείο Τυπογραφίας αλλά και για τα Χανιά, καθώς τον τίτλο διεκδικούν μουσεία από όλη την Ευρώπη που συμμετείχαν στο διαγωνισμό και τα οποία πληρούν τα υψηλά και αυστηρά πρότυπα της κριτικής επιτροπής.
Φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΣΠΥΡΟΣ ΖΑΧΑΡΑΚΗΣ
Η διαδικασία ξεκινάει με την συγκρότηση του φακέλου της υποψηφιότητας και την αποστολή του στο EMF. Στη συνέχεια κριτής του Φόρουμ επισκέπτεται το μουσείο, ξεναγείται στους χώρους του και έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει κατά πόσο πληρούνται οι αυστηρές προδιαγραφές της υποψηφιότητας. Εφόσον ένα μουσείο προταθεί από τον κριτή του για το μεγάλο βραβείο, ένας ακόμα κριτής επισκέπτεται ανώνυμα το μουσείο για να βιώσει την εμπειρία του απλού επισκέπτη.
Φέτος, η τελευταία πράξη της αξιολόγησης “παίχτηκε” στο Ζάγκρεμπ, όπου συνεδρίασε η κριτική επιτροπή, ενώ πρόσφατα αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του EMF η λίστα με τις υποψηφιότητες στην οποία συμπεριλαμβάνεται ένα ακόμα μουσείο από την Ελλάδα, το αρχαιολογικό μουσείο της Τεγαίας.
Η τελετή απονομής των βραβείων του διαγωνισμού θα πραγματοποιηθεί 6 – 9 Απριλίου 2016 στην Tolosa και το San Sebastian της Ισπανίας, σε μία μεγάλη γιορτή όπου τα μουσεία θα έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν την υποψηφιότητά τους.
Το βραβείο απονέμεται από το 1977 σε μουσεία που άνοιξαν πρόσφατα ή σε μουσεία με πρόσφατα ανακαινισμένες εκθέσεις. Η κριτική επιτροπή ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη φαντασία, την παρουσίαση, τον εξοπλισμό, τη χρηματοδότηση, την κοινωνική ευθύνη, το εκπαιδευτικό έργο, το μάρκετινγκ και τη διαχείριση. Το βραβευμένο μουσείο εκθέτει για ένα έτος το γλυπτό του Χένρυ Μουρ «Το αυγό».
Για το 2015 νικητής του βραβείου ήταν το (το Εθνικό Μουσείο της Ολλανδίας) στο Αμστερνταμ, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η μοναδική φορά που η Ελλάδα κατόρθωσε να κερδίσει τον τίτλο του Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς ήταν το 1981 με το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα στο Ναύπλιο.
Εκτός από την μεγάλη διάκριση του Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς, τα μουσεία που συμμετέχουν στον διαγωνισμό διεκδικούν και τα παρακάτω βραβεία:
Το βραβείο του Συμβουλίου της Ευρώπης
Το βραβείο “Kenneth Hudson”
Το “Stiletto Prize”
Ειδικά βραβεία απονέμονται επίσης σε μουσεία που έχουν αναπτύξει πρωτοποριακές πρακτικές ή υπηρεσίες, από τις οποίες μπορούν να διδαχτούν τα άλλα ευρωπαϊκά μουσεία.
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ
Η ιστορία του Μουσείου Τυπογραφίας είναι άρρηκτα δεμένη με την πορεία της εφημερίδας Χανιώτικα Νέα. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 ο ιδρυτής τους Γιάννης Γαρεδάκης είχε την πρώτη επαφή με τη δημοσιογραφία εργαζόμενος στην ιστορική εφημερίδα των Χανίων Παρατηρητής αλλά και στο αθηναϊκό Βήμα, ενώ παράλληλα επί 20 χρόνια ήταν στη δημοσιογραφική ομάδα που κάλυπτε τις εφημερίδες του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη στην Κρήτη. Το 1967, σε χρόνους δύσκολους για εφημερίδες, κυκλοφόρησαν τα Χανιώτικα Νέα.
Όπως έχει αναφέρει ο ίδιος:
«Στο χώρο του επαρχιακού Τύπου βρέθηκα νεαρός, στην ιστορική εφημερίδα Παρατηρητής του αείμνηστου πολιτικού Πολυχρόνη Πολυχρονίδη. Θα έλεγα εξ ανάγκης. Δεν το μετάνιωσα. Μάλιστα, μπορώ να πω ότι φάνηκα και τυχερός.
»Έτσι, ξαφνικά βρέθηκα σ’ ένα υπόγειο, στριμωγμένος σε μια γωνιά, να απομαγνητοφωνώ ειδήσεις —τότε, βλέπετε, δεν υπήρχαν πρακτορεία, Διαδίκτυο κ.λπ.—, να κάνω διορθώσεις. Κι απέναντί μου, μπροστά στους τυπογραφικούς πάγκους, στις «κάσες» —όπως τις αποκαλούσαμε— με τα γράμματα, οι τυπογράφοι, γράμμα-γράμμα να γραφούν, να συνθέτουν τα κείμενα. Όρθιοι επί ώρες, σχεδόν αμίλητοι, λες και βρίσκονταν σε κάποια ιεροτελεστία, γέμιζαν τα συνθετήρια με προτάσεις, τους σελιδοθέτες με ολοκληρωμένα κείμενα και στη συνέχεια με τις σελίδες της εφημερίδας.
Κούραση και υπερηφάνεια στο τέλος της δουλειάς. Τελευταίο σκούπισμα —χάϊδεμα το έβλεπα εγώ— της τυπογραφικής πλάκας, της δουλειάς τους, πριν το πιεστήριο μπει μπροστά. Κι όλοι να περιμένουν το πρώτο, το δεύτερο, το τρίτο φύλλο. Να πάρουν εφημερίδα τρεις, τέσσερις η ώρα το πρωί και μετά να πάνε για ύπνο. Κούραση, αλλά η ικανοποίηση φανερή.
Ίδιες εικόνες για μερικά χρόνια κι όταν προχώρησα στην έκδοση των Χανιώτικων Νέων με τη βοήθεια μερικών φίλων. Τυπογράφοι και λινοτύπες μαζί σε ανήλιαγα υπόγεια και αποθήκες, έδιναν τον αγώνα για κάθε μορφή έκδοσης. Με αγάπη και σεβασμό απέναντι στα άψυχα αντικείμενα της δουλειάς τους…
Αυτά τα τυπογραφικά αντικείμενα, τα τυπογραφικά μηχανήματα, οι τυπογράφοι, οι χειριστές τους, δεν έπρεπε να ξεχαστούν. Να διατηρηθούν αντικείμενα και μηχανήματα, να τιμηθεί η μνήμη των τυπογράφων – χειριστών, ήταν μια πρώτη σκέψη. Η ιδέα της δημιουργίας ενός Μουσείου Τυπογραφίας άρχισε να στριφογυρίζει από τότε, πριν τρεις δεκαετίες, περίπου, στο μυαλό μου.
Με την πάροδο των χρόνων, τα οικονομικά της εφημερίδας χάρη στο αναγνωστικό της κοινό και στους διαφημιζόμενους πελάτες βρέθηκαν σε καλύτερη μοίρα. Και η περιπλάνηση, η αναζήτηση στον θαυμαστό κόσμο της τυπογραφίας, των ανθρώπων της για τη δημιουργία του Μουσείου αρχίζει…»
Πηγή: Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη
* * *
Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Πολιτιστική κληρονομιά
from dimart http://ift.tt/1OYFo4e
via IFTTT
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου