zougla: Бурлаки на Волге

Αυτό δεν είναι τραγούδι #1144
DJ της ημέρας, ο Γιώργος Τσακνιάς

Όχι να το παινευτώ αλλά και το τραγούδι το ήξερα, και τον πίνακα του Ρέπιν τον ήξερα, και τι είναι «μπουρλάκ» ήξερα: αυτοί που τραβούσαν τις βάρκες κόντρα στο ρέμα του Βόλγα, αυτοί που απεικονίζονται στον προαναφερθέντα πίνακα (αυτόν, που ήξερα), και ότι το κομμάτι το έχει διασκευάσει ο Γκλεν Μίλερ ήξερα… Και μόλις ανακάλυψα ότι τον τίτλο του κομματιού τον ήξερα λάθος. Δεν είναι «Ο βαρκάρης του Βόλγα», είναι «οι βαρκάρηδες». Ναι, στον πληθυντικό. Σοκ και δέος. Πάω να αυτομαστιγωθώ στην όχθη του Βόλγα.

Λογικό, εδώ που τα λέμε. Ούτε ένας, ούτε δύο, κοτζάμ εντεκάδα «μπουρλακί» είναι στον πίνακα.

Ο πίνακας του Ιλγιά Ρέπιν (τον ζωγράφισε στο διάστημα 1870-1873) είναι περίφημος και θεωρείται τομή στη ρωσική ζωγραφική. Ενθουσίασε τον Ντοστογιέφσκι, ο οποίος έγραψε διθυραμβικά σχόλια, ομολογώντας ότι πήγε να τον δει με μισή καρδιά, περιμένοντας να αντικρίσει άλλο ένα ρωσικό έργο όπου το «μήνυμα» θα υπερίσχυε της τέχνης: Ευτυχώς, οι βαρκάρηδες του Ρέπιν δεν φωνάζουν στους θεατές «κοιτάξτε μας, πόσο κολασμένοι είμαστε και πόσο τεράστιο χρέος έχετε απέναντι στον λαό!»

Το δημώδες άσμα πάντως το κατέγραψε ο Μίλι Μπαλάκιρεφ το 1866. Και ναι, ήταν το τραγούδι των «μπουρλακί». Το επάγγελμα ήταν εποχιακό, αφού τον χειμώνα στη Ρωσία τα ποτάμια παγώνουν. Και ήταν διαδεδομένο: στις αρχές του 19ου αιώνα, υπήρχαν 600.000 μπουρλακί στη Ρωσία, κυρίως στον Βόλγα, στον Οκά και στον Δνείπερο. Έναν αιώνα αργότερα, το επάγγελμα είχε εκλείψει. Το ακούμε από τον Λεονίντ Χαριτόνοφ και τη χορωδία του Κόκκινου Στρατού:

Και στην εκτέλεση του Γκλεν Μίλερ (1941):

Και από έναν βαρεμένο τύπο που κάνει όλη τη χορωδία μόνος του, με vocoder:

Και από τον Μπομπ Σφουγγαράκη:

Και σε μια αριστουργηματική σουίνγκ εκτέλεση από τους Friends of Old Puppy. Πιο groovy πεθαίνεις. Sorry, Glenn, αλλά τρως τη σκόνη τους.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι• αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.

* * *