zougla: Η μέρα της Ευρώπης

publishable

Σήμερα γιορτάζεται η Ημέρα Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ημερομηνία επελέγη προς τιμήν της «Διακήρυξης Σούμαν».

Στις 9 Μαΐου 1950, ο Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Robert Schuman πρότεινε τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης υπερεθνικής αρχής που θα είχε υπό τον έλεγχό της την παραγωγή άνθρακα και χάλυβα της Γαλλίας και της Γερμανίας. Συμπλήρωσε ότι μια τέτοια συνεργασία θα μπορούσε να είναι ανοιχτή στη συμμετοχή και άλλων δυτικοευρωπαϊκών χωρών. Απώτερος στόχος, η δημιουργία κοινών τόπων μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών: «Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί μεμιάς, ούτε με βάση ένα μοναδικό σχέδιο· θα οικοδομηθεί πάνω σε συγκεκριμένα επιτεύγματα από τα οποία κατ’ αρχάς θα προκύψει de facto η αλληλεγγύη. Η προσέγγιση των εθνών της Ευρώπης προϋποθέτει την υπέρβαση του παραδοσιακού ανταγωνισμού μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας».

Η πρόταση Σούμαν έπεσε σε γόνιμο έδαφος: αμέσως ανταποκρίθηκε θετικά ο καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Αντενάουερ, ενώ ακολούθησαν οι κυβερνήσεις της Ολλανδίας, του Βελγίου, της Ιταλίας και του Λουξεμβούργου. Λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα, στις 18 Απριλίου του 1951, υπογράφηκε η συνθήκη του Παρισιού με την οποία ιδρύθηκε η «Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα», ο πρώτος υπερεθνικός ευρωπαϊκός θεσμός, πρόγονος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

SchmannDec Ok

* * *

Στο ΕΛΙΑ βρίσκονται δύο αρχειακές ενότητες που παρουσιάζουν ευρύτερο Ευρωπαϊκό ενδιαφέρον. Αρχειακό υλικό Ελληνικών φιλοευρωπαϊκών κινήσεων (Ελληνικά τμήματα των Movement Europeen, Campagne Europeenne de la Jeunesse, Mouvement Federaliste Europeen), που επιχείρησαν την προώθηση της Ευρωπαϊκής ενοποίησης από τα τέλη της δεκαετίας του 1940 μέχρι την κήρυξη της στρατιωτικής δικτατορίας το 1967, καθώς και υλικό του Κέντρου Πληροφοριών επί των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από τη σύστασή του το 1963 έως το 1975.