zougla: Guns of Brixton

Αυτό δεν είναι τραγούδι #887
Dj της ημέρας, ο Γιώργος Θεοχάρης

Στις 14/12/1979, πριν από ακριβώς 37 χρόνια κυκλοφόρησε το London Calling των Clash, ένας από τους σπουδαιότερους ροκ δίσκους όλων των εποχών. Επειδή για τον δίσκο, ως σύνολο, αξίζει μια εκτενής αναφορά που δεν μπορεί να γίνει εδώ, απόψε θα ακούσουμε μόνο ένα τραγούδι από κει, το “Guns of Brixton”. Το άλμπουμ περιέχει ένα σωρό αριστουργηματικά τραγούδια, αλλά διαλέγω το συγκεκριμένο για το συνδέσω με το εμβληματικό εξώφυλλο, όπου απεικονίζεται ο Paul Simonon να σπάει το μπάσο του επί σκηνής, σε συναυλία στη Νέα Υόρκη το 1979 (φωτογραφία της Pennie Smith).

simonon

Ο Simonon, ο μπασίστας των Clash, πριν σχηματιστεί το συγκρότημα δεν έπαιζε κανένα όργανο. Στους δύο πρώτους δίσκους [The Clash (1977) και Give ’Em Enough Rope (1978)] έπαιζε στο μπάσο ό,τι του είχε δείξει ο Mick Jones (ο μουσικά αρτιότερος των Clash) και έτερο ουδέν – δεν ήξερε να παίξει τίποτα πέρα από τα ηχογραφημένα τους τραγούδια και κάποια ακόμα που έπαιζαν στις ζωντανές τους εμφανίσεις. Αλλά μέχρι την ηχογράφηση του London Calling είχε βελτιωθεί ως μουσικός· είχε μάθει και κιθάρα!

Το “Guns of Brixton”, τελευταίο στη δεύτερη πλευρά του ιστορικού εκείνου διπλού δίσκου, είναι το πρώτο στο οποίο εμφανίζεται ο Simonon ως ο μόνος συνθέτης (και στιχουργός) και το πρώτο του ως βασικός τραγουδιστής. Μεγάλη βελτίωση! (Λεπτομέρεια: Στις ζωντανές εμφανίσεις, ο Simonon έπαιζε ρυθμική κιθάρα και στο μπάσο τον αντικαθιστούσε ο Joe Strummer. Ο λόγος ήταν απλός: ο Simonon δεν μπορούσε να τραγουδήσει και παράλληλα να παίζει μπάσο. Είπαμε: είχε βελτιωθεί ως μουσικός, αλλά υπήρχαν και κάποια όρια.)

Ο Simonon είχε μεγαλώσει στο Brixton, ένα προάστιο του Νότιου Λονδίνου όπου από το 1948 φιλοξενούσε μεγάλο αριθμών μεταναστών από τη Τζαμάικα. Στη δεκαετία του ’70 η περιοχή βίωνε μεγάλη οικονομική κρίση – ανεργία, εγκληματικότητα, ρατσισμός και άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Στους στίχους του “Guns of Brixton” ο Simonon περιγράφει αυτή την κατάσταση με έμφαση στη βίαιη αντιμετώπιση των κατοίκων από πλευράς των κατασταλτικών αρχών, την οποία είχε βιώσει στο πετσί του:

When they kick at your front door
How you gonna come?
With your hands on your head
Or on the trigger of your gun

When the law break in
How you gonna go?
Shot down on the pavement
Or waiting on death row

You can crush us
You can bruise us
But you’ll have to answer to
Oh, the guns of Brixton

Το τραγούδι προοικονομεί τις ταραχές που ξέσπασαν στο Brixton το 1981 και το 1985, καθώς και πολλές άλλες στην περιοχή στα χρόνια που ακολούθησαν. Ίσως αυτός να ήταν και ο στόχος του.

Μουσικά μιλώντας, είναι φανερή η επίδραση της reggae. Η άμεση αναφορά στους στίχους (“He feels like Ivan”) αποτίνει φόρο τιμής στην ταινία τού Perry Henzell The Harder They Come (1971), το soundtrack της οποίας έφερε τη reggae στο παγκόσμιο μουσικό προσκήνιο. Η χαρακτηριστική γραμμή του μπάσου είναι σε πρώτο πλάνο, κυριαρχεί. Η ηχογράφηση έγινε τον Άγουστο του 1979 στο Λονδίνο. Δεν χρειάστηκαν παρά μια-δυο εγγραφές. Ο μύθος λέει ότι την ώρα που ο Simonon ηχογραφούσε τα φωνητικά, κοιτούσε στα μάτια ένα στέλεχος της δισκογραφικής εταιρείας (CBS) που είχε περάσει από το στούντιο να δει πώς πήγαιναν τα πράγματα. Η παρουσία εκείνου του χαρτογιακά, είπε αργότερα ο Simonon, τον βοήθησε να βάλει το κατάλληλο συναίσθημα στο τραγούδισμα.

Το “Guns of Brixton” ακούγεται ακόμα και σήμερα σε συγκυρίες όπου βρομάει μπαρούτι. Δεν είναι τραγούδι διαμαρτυρίας· είναι τραγούδι αντίστασης.

* * *

Κάθε βράδυ, ένας συνεργάτης ή φίλος του dim/art διαλέγει ένα τραγούδι — ή, μάλλον όχι· αυτό δεν είναι τραγούδι, ή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι: είναι μια ιστορία για ένα τραγούδι. Στείλτε μας κι εσείς ένα τραγούδι που δεν είναι τραγούδι στο dimartblog@gmail.com.