zougla: Καταλαβαίνω θα πει απολαμβάνω

Ιστορίες ανάγνωσης #39 — μια στήλη για επίμονους αναγνώστες, γραμμένη από λάτρεις της ανάγνωσης

Από μία ραδιοφωνική συνέντευξη της Γερτρούδης Στάιν στον Γουίλιαμ Λάντελ, το 1934, όταν η Στάιν επέστρεψε στην Αμερική ύστερα από 31 χρόνια απουσία από την πατρίδα της, για μια σειρά διαλέξεων με θέμα την τέχνη και τη λογοτεχνία. Στα ελληνικά δημοσιεύτηκε σε μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου, στο περιοδικό «Για τον συγγραφέα ΙΙ» που περιλαμβάνεται στο βιβλίο Εντευκτήριο, τχ. 28-29, φθινόπωρο-χειμώνας 1994.

ΛΑΝΤΕΛ: Για πέστε μου, δεσποινίς Στάιν: Γιατί αποφεύγετε τόσο πολύ τα κεφαλαία γράμματα και τα ερωτηματικά;

ΣΤΑΪΝ: Διότι τα κεφαλαία γράμματα και τα ερωτηματικά, κύριε Λάντελ, είναι άχρηστα. Είναι απομεινάρια πό την εποχή ακόμα που οι άνθρωποι δεν ήξεραν να διαβάζουν και τόσο καλά, πράγμα που μας φέρνει και πάλι στο μεγάλο θέμα της ζωής και του θανάτου των σημείων στίξεως: αν δεν ξέρετε πως μια ερώτηση είναι ερώτηση χωρίς τη βοήθεια ερωτηματικού, τότε ποιο το όφελος να γράψουμε μια ερώτηση;

[…]

ΛΑΝΤΕΛ: Μα πώς μπορεί να ξέρει ο αναγνώστης αυτά που εσείς σκέφτεστε;

ΣΤΑΪΝ: Ο αναγνώστης ξέρει επειδή απολαμβάνει. Αν απολαμβάνεις τότε καταλαβαίνεις κι αν καταλαβαίνεις τότε απολαμβάνεις. Εσείς νομίζετε ότι «καταλαβαίνω» σημαίνει «μπορώ να ξαναπώ το ίδιο πράγμα με άλλα λόγια», αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Όπως σας είπα και προηγουμένως, για ν’ απολαύσετε έναν αγώνα ποδοσφαίρου δεν χρειάζεται να τον καταλάβετε παρά μονάχα με τον δικό του τρόπο, με τον τρόπο του ποδοσφαίρου. […] Μα, στο τέλος τέλος, αν απολαύσατε το γράψιμό μου, τότε το καταλάβατε κιόλας. Αν πάλι δεν το απολαύσατε, τότε γιατί κάνετε τόσο σαματά γύρω απ’ αυτό; Αυτή είναι η αληθινή απάντηση.

* * *